[massagewarsaw]

Zapewne w karierze wielu masażystów zdarzyła się sytuacja, która mnie zdarza się nagminnie. Sprawa dotyczy przeważnie panów, uparcie zamawiających masaż sportowy.

Coraz więcej z nas zaczyna dbać o siebie poprzez podejmowanie różnorakiej aktywności fizycznej, takiej jak bieganie, fitness, siłownia czy inne dziedziny sportu. Najważniejsze jest to, że ćwiczymy. Bardzo cieszy mnie to, że rośnie w nas świadomość potrzeby dbania o siebie i swoje ciało.

Często osoby aktywne fizycznie dbają o regenerację swojego ciała na wiele sposobów – biorą masaże, korzystają z sauny czy SPA. Bardzo często jestem proszony o masaż sportowy – i wtedy zaczyna się najlepsze.

Sytuacja wygląda tak:
- Panie Bartku, zróbmy masaż sportowy.
- OK, a co pan ćwiczy?
- Właściwie to nic, ale raz na dwa tygodnie, czasem raz w tygodniu chodzę na basen.
- Rozumiem, a ile pan pływa, jakim stylem?
- Popływam 20 min żabką lub kraulem, a resztę czasu spędzam w jacuzzi.
- A czy coś boli, dokucza, przeszkadza?
- Tak, bolą mnie ramiona i ogólnie plecy po całym w dniu pracy, dużo siedzę, jeżdżę autem i mało się ruszam, nie licząc tego basenu. Mam jeszcze karnet na siłownię, ale nie chodzę…
- A czy wie pan, na czym polega masaż sportowy i czy kiedyś brał pan taki masaż?
- No tak, chodzi mi o taki mocny masaż grzbietu, kiedyś byłem w SPA i tam mi robili taki… Pani Agatka zrobiła mi taki mocny masaż, bolało jak jasna cho…, i mówiła mi, że to sportowy.

Taka sytuacja zazwyczaj budzi uśmiech na mojej twarzy, dlatego – wszystkim amatorom masażu sportowego i nie tylko – chcę wytłumaczyć, na czym polega masaż sportowy. Wiele osób myli masaż sportowy z mocnym masażem klasycznym. Różnica polega na tym, że masaż sportowy wykonuje się aktywnym sportowcom, poza tym ten masaż można podzielić na kilka rodzajów: treningowy, przed zawodami, startowy, powysiłkowy, podtrzymujący.

Tak naprawdę głównym zadaniem takiego masażu jest zapobieganie objawom patologicznym, które mogą powstać w wyniku dużych obciążeń występujących w sporcie.
Każda dyscyplina sportu charakteryzuje się innym sposobem wykonania masażu, ponieważ zawodnicy rożnych dyscyplin poddawani są zupełnie innym siłom. Inaczej wykona się masaż sportowy u zawodnika kolarstwa, a inaczej u zawodnika sportów walki czy pływania.

Masażysta pracujący w konkretnej dyscyplinie sportu musi wiedzieć, na jakie kontuzje narażony jest jego zawodnik oraz jak opracowywać konkretne partie mięśni, aby uniknąć urazu.

Poniżej przedstawię ogólny zarys masażu sportowego u zawodnika Freestyle Motocross, ale zanim jakikolwiek masażysta podejmie się masażu sportowego, musi znać charakterystykę danej dyscypliny sportu.

Specyfika akurat tej konkurencji sportowej przejawia się w samej strukturze zawodów (wielkości, ilości i różnorodności przeszkód – wyskoczni, ramp do wyskoków), czasie trwania zawodów, ilości przejazdów w każdych zawodach i wykonywaniu dynamicznych akrobacji. Zawodnik poddawany jest dużym przeciążeniom kręgosłupa i stawów kończyn dolnych i górnych.

Duży wpływ ma na niego również wysoki poziom adrenaliny oraz stres związany z samym „przejazdem”, zarówno na zawodach, jak i treningach. W treningach zwraca się uwagę na rozwój wytrzymałości, zręczności i siły, a także wzmocnienie stawów i odporności psychicznej. Z tego powodu zawodnik musi mieć bardzo dobrze rozwinięty gorset mięśniowy, mięśnie grzbietu, obręczy barkowej, kończyn górnych i dolnych.

Masaż treningowy

U zawodników po treningu powinien dominować masaż częściowy, niezbyt intensywny i nie trwający zbyt długo. Masaż powinien obejmować przede wszystkim mięsnie tułowia, kończyn dolnych i górnych, obręczy barkowej – dokładnie należy opracować ręce, grzbiet ze szczególnym uwzględnieniem okolicy lędźwiowej i przykręgosłupowej. Dodatkowo masuje się kończyny dolne i obręcz biodrową. W trakcie masażu stosuje się głównie rytmiczne i powolne, ale głębokie ugniatania.

Z tego masażu należy zrezygnować co najmniej dwa dni przed zawodami.

Masaż przed zawodami

Między ostatnim dniem treningu a dniem startu w zawodach należy przeprowadzić masaż całego ciała o średniej intensywności w celu utrzymania całości aparatu ruchowego w formie startowej. Podczas masażu należy pamiętać również o aspekcie psychologicznym.

Masaż startowy

Wykonuje się dokładny masaż całego ciała stosując głaskania i ugniatania, pamiętając o zasadzie oszczędzania tych grup mięśniowych, które przyjmą na siebie większość ciężaru wykonywanych akrobacji.

Masaż powysiłkowy

Stosuje się tu przede wszystkim wyciskanie, a także łagodne rozcierania i ugniatania kończyn górnych, dolnych, obręczy biodrowej i barkowej oraz grzbietu i przedniej części tułowia – ten etap będzie trwał ok. 20 minut. Kolejne 15-20 minut przeznaczone jest na energiczny masaż kończyn i grzbietu z zastosowaniem głaskania, ugniatania, oklepywania, silnych wibracji i wałkowania.

Uwagi

U zawodników, u których występuje „gorączka startowa” wykonuje się masaż sedatywny (uspokajający) – dłuższy, o mniejszej intensywności. Masuje się całe ciało, głaszcząc i ugniatając kilka grup mięśniowych niebiorących większego udziału w trakcie przejazdu.

Można masować kark, mięśnie klatki piersiowej i przestrzenie międzyżebrowe z zastosowaniem głaskania, delikatnego ugniatania i wibracji. U zawodników, u których występuje „apatia przedstartowa” masaż jest nieco intensywniejszy, stosuje się silniejsze głaskania, rozcierania i ugniatania, z jednoczesnym zachowaniem oszczędności tych mięśni, które będą najbardziej obciążone w czasie zawodów.

Zamiennie można wykonać masaż tonizujący (pobudzający) dolnego odcinka grzbietu oraz przestrzeni międzyżebrowych z zastosowaniem energicznego rozcierania, ugniatania i silnej wibracji przyrządowej.

Ot i cała prawda o masażu sportowym… Dlatego lepiej zadbać o dobrego masażystę lub fizjoterapeutę dla siebie, aby mieć pewność, że będzie się on znał na tym, co nam zaproponuje.

Bartek Wybrański, Lublin