[massagewarsaw]

Po 27 latach zabiegania o prawne uregulowanie zawodu fizjoterapeuty, wydawało się już pewne, że stosowna ustawa trafi do Sejmu w pierwszym kwartale 2014 roku. Projekt jednak utknął w Ministerstwie Zdrowia, które wyjaśnia, że dokument wymagał szczegółowych analiz prawnych. Fizjoterapeuci, nie mogąc doczekać się regulacji, zaprotestowali w poniedziałek (5 maja) w stolicy wspólnie z osobami niepełnosprawnymi.

Na transparentach niesionych podczas manifestacji uczestnicy napisali m.in.: "Dość ignorancji, my fizjoterapeuci żądamy ustawy". Przypomnijmy, że w marcu 2013 r. do resortu wpłynął projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty, zaakceptowany przez Stowarzyszenie Fizjoterapia Polska, Polskie Towarzystwo Fizjoterapii oraz konsultanta krajowego w dziedzinie fizjoterapii.

Celem projektowanych przepisów jest przede wszystkim uregulowanie zasad uzyskiwania kwalifikacji oraz wykonywania zawodu fizjoterapeuty. Ponadto ustawa ma umożliwić powołanie samorządu zawodowego tej grupy zawodowej i wydawanie fizjoterapeutom prawa wykonywania zawodu oraz uregulować zasady ich odpowiedzialności zawodowej.

Brak regulacjidotyczących zawodu fizjoterapeuty sprawia, że w kraju tzw. gabinet fizjoterapii może otworzyć osoba nieposiadająca odpowiedniego wykształcenia w tej dziedzinie. Fizjoterapeuci pozostają poza kontrolą instytucji państwowych, brakuje też standardów świadczonych przez nich usług.

Obecnie dokumenty potwierdzające wykształcenie i kwalifikacje w zakresie fizjoterapii są wymagane tylko przy podpisywaniu umowy z NFZ.

W listopadzie 2013 r. na posiedzeniu sejmowej komisji zdrowia wiceminister Aleksander Sopliński zapowiadał, że prace nad ustawą są finalizowane i pozostaje jedynie kwestia zgłoszenia projektu do planu pracy rządu. Ustawa jednak wciąż nie opuściła resortu zdrowia.

Krzysztof Bąk, rzecznik ministerstwa wyjaśnia nam, że w celu opracowania ostatecznego brzmienia projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty, przekazanego przez Stowarzyszenie Fizjoterapia Polska, Polskie Towarzystwo Fizjoterapii niezbędne było m.in, przeprowadzenie szczegółowej analizy formalno-prawnej obowiązujących przepisów dotyczących kształcenia i wykonywania zawodu fizjoterapeuty oraz innych zawodów medycznych współpracujących z fizjoterapeutą przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

- Minister Zdrowia wystąpił z prośbą o wyrażenie zgody na opracowanie projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty bez uprzedniego przyjęcia przez Radę Ministrów założeń projektu ustawy oraz umieszczenie go w wykazie prac legislacyjnych i pozalegislacyjnych Rady Ministrów, co pozwoli na przyśpieszenie procesu legislacyjnego - informuje rzecznik resortu zdrowia.

- W załączeniu został także przekazany test regulacyjny do przedmiotowego projektu ustawy - dodaje. - Obecnie trwają prace nad uzupełnieniem testu regulacyjnego do projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty.

Będą jeszcze konsultacje

Po uzyskaniu zgody na umieszczenie projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, projekt ustawy zostanie przekazany do konsultacji społecznych.

Fizjoterapeuci są jednak już zniecierpliwieni powolnym tempem prac. Zwracają uwagę, że pracują z tysiącami pacjentów - począwszy od wcześniaków w pierwszym tygodniu życia, poprzez młodzież z wadami postawy, pacjentów dorosłych ze schorzeniami neurologicznymi, ortopedycznymi, kardiologicznymi, urologicznymi, sportowcami kończąc na osobach starszych z powikłaniami geriatrycznymi.

- Okres oczekiwania na fizjoterapię refundowaną przez NFZ w niektórych regionach Polski wydłużył się do 12 miesięcy, a sposób terapii pacjentów w tych placówkach znacznie odbiega od standardów międzynarodowych, co powoduje, że polscy pacjenci szukając w internecie pomocy często, niestety, trafiają na szarlatanów - komentuje Aleksander Lizak z zarządu Stowarzyszenia Fizjoterapia Polska.

- Szacuje się, że w Polsce aktywnych jest około 80 tys. różnego rodzaju uzdrowicieli żerujących na braku regulacji tak podstawowej potrzeby pacjenta jaką jest fizjoterapia - stwierdza.

Aleksander Lizak zwraca uwagę, że pacjenci nie mają możliwości dochodzenia roszczeń w przypadku niepowodzenia terapii czy pogorszenia stanu zdrowia. Poszkodowanym pozostaje praktycznie jedynie droga sądowa.

Nauka zawodu bez praktyki

Oprócz niewykwalifikowanych „fizjoterapeutów" problem stanowi też armia dyplomowanych specjalistów. Obecnie jest to jeden z najpopularniejszych kierunków na uczelniach zarówno publicznych, jak i prywatnych. Rocznie naukę na nim rozpoczyna ok. 14 tys. osób.

Prof. Zbigniew Śliwiński, konsultant krajowy w dziedzinie fizjoterapii, mówił nam wcześniej, że przy tak dużej liczbie studentów nie można utrzymać dobrej jakości nauczania. W jego opinii proces kształcenia w połowie szkół jest tak niski, że praktycznie trudno mówić o jakimkolwiek przygotowaniu do zawodu. Olbrzymi odsetek uczelni nie zapewnia studentom chociażby praktyk przy łóżku chorego.

W kraju zaledwie ok. tysiąca specjalistów - spośród kilkudziesięciu tysięcy osób legitymujących się tytułem licencjata z fizjoterapii - ma ukończony pełen program szkolenia. Odsetek profesorów czy doktorów w tej dziedzinie jest znikomy. Zdaniem konsultanta świadczy to o braku zaplecza dydaktycznego dla obecnej liczby wydziałów fizjoterapii.

Bez ustawowych zapisów formalnie zawód fizjoterapeuty nie istnieje, co sprawia, że jest pomijany przez system ochrony zdrowia. Prowadzi to do sytuacji, w której w wielu podmiotach leczniczych tacy specjaliści nie mogą decydować o sposobie prowadzenia terapii i zmuszeni są wykonywać zalecenia lekarzy, którzy nie zawsze znają współczesne metody fizjoterapii.

***

Najważniejsze propozycje fizjoterapeutów dotyczące prawnego uregulowania tego zawodu:

 Wprowadzenie ustawy o zawodzie fizjoterapeuty obejmującej zasady kształcenia, zdobywania uprawnień zawodowych oraz wykonywania zawodu fizjoterapeuty.

 Ustawa powinna określać kompetencje zawodowe i obowiązki fizjoterapeutów, obszar odpowiedzialności zawodowej oraz doskonalenia zawodowego.

 Powołanie organu odpowiedzialnego za: nadawanie uprawnień zawodowych fizjoterapeutom, prowadzenie rejestru fizjoterapeutów z uprawnieniami zawodowymi oraz kontrolę poziomu kształcenia i prowadzenia działalności fizjoterapeutycznej w Polsce.

 Ustalenie standardów (programu) kształcenia w zakresie fizjoterapii obowiązujących we wszystkich uczelniach w Polsce, zgodnych z wiedzą obowiązującą na świecie.

 Określenie rodzaju i czasu trwania szkoleń podyplomowych.

 Kontrola nad szkoleniami prowadzonymi dla osób bez przygotowania medycznego.

 Wprowadzenie kar za posługiwanie się tytułem fizjoterapeuty w celu prowadzenia usług medycznych.