[massagewarsaw]

NIEWIDOMY MASAŻYSTA Nr 4 z 1994r., 152 KWARTALNIK

Mgr ZBIGNIEW SITKO

Stosowanie regularne i na co
dzień olejków eterycznych,
które mają pobudzający wpływ
na narządy zmysłów człowieka, może
zwiększać percepcję świata i i docenianie
życia.

Wszystkie naturalne olejki mają
właściwości antyseptyczne. Zatem
używanie ich na różne sposoby
w domu nie tylko wprowadza do
pomieszczeń miły zapach, ale również
oczyszcza powietrze z zawartych
w nim bakterii i wirusów.

W codziennych zabiegach pielęgnacji
ciała, kąpielach i innych czynnościach
kosmetycznych używanie
olejków, podobnie jak w masażu
aromaterapeutycznym, nie tylko
może sprawić przyjemność, ale jest
także sposobem przywracania
i utrzymywania żywotności i zdrowia.

Doświadczenia potwierdziły, że
olejki eteryczne są nieocenione jako
naturalny środek wzmacniania
układu odpornościowego i zapobiegania
silnym infekcjom. Przypuszcza
się, że działanie olejków polega
na podtrzymywaniu żywotności
i równowagi wszystkich narządów i układów organizmu, biorących udział w zwalczaniu atakujących
go drobnoustrojów i usuwaniu toksyn.

Natomiast w sferze emocjonalnej
olejki eteryczne pomagają odblokować
stłumioną złość czy zazdrość,
lęk lub niechęć, które ostatecznie
również wyrażają się zaburzeniami
zdrowia fizycznego. Jednakże, aby
wzmacniające i przywracające harmonię
ustroju siły olejków eterycznych
mogły być w pełni wykorzystane,
ciało i umysł muszą znajdować
się w stanie podatnym na ich działanie.

Spożywanie przetworzonej, nie
urozmaiconej żywności, palenie tytoniu
i kontakt z innymi zanieczyszczeniami
mogą powodować kumulowanie
się toksyn w organizmie.

Silne stresy i wynikające z nich napięcia
mięśni mogą zakłócać krążenie
krwi i chłonki. Obydwa te zjawiska
są ujemne dla zdrowia.

W warunkach nadmiaru toksyn
i osłabionego krążenia działanie
olejków sprowadza się przede
wszystkim do łagodzenia objawów.

Aby oczekiwane, korzystne skutki
utrzymywały się przez dłuższy czas,
kuracji powinien towarzyszyć spokojny,
uregulowany tryb życia. Przestrzeganie
pełnowartościowej diety
efektywne przeciwstawianie się
stresom są najistotniejsze dla osiągnięcia
korzyści i przyjemności z aromaterapii
zapobiegawczej.

Niespełnienie tych warunków
może przyczyniać się do negatywnych
reakcji organizmu na różne
zewnętrzne czynniki, w tym także
na olejki eteryczne, oddziałujące
przecież aktywnie na ustrój. Liczba
osób cierpiących na wrodzoną lub
nabytą alergię we współczesnym
świecie, szczególnie w dużych
aglomeracjach miejskich o skażonym
powietrzu i z nienaturalnym
sposobem odżywiania się, jest stosunkowo
bardzo wysoka i jeszcze
wzrasta.

Niektórzy alergicy mogą raczej źle
reagować na poszczególne olejki
lub ich mieszanki, chociaż pewne
typy alergii, szczególnie objawiające
się na skórze albo w formie astmy,
można łagodzić za pomocą aromaterapii.

To zagrożenie jest powodem,
aby jednym z pierwszych i najważniejszych
zagadnień dotyczących
pacjenta, który odwiedził gabinet
aromaterapeuty, było postawienie
pytania: czy cierpiał lub cierpi na
jakikolwiek rodzaj alergii?

Jeżeli tak - to przed przystąpieniem
do aromaterapeutycznych zabiegów
należy wykonać testy kontrolne.

Najprostszy test przeprowadza
się wtedy, gdy brak pewności,
czy pacjent ma skłonności do alergii,
lub nie jest znany czynnik uczulający.

Pierwszy test polega na sprawdzeniu
reakcji na nośnik. Kroplę oleju
nośnika (jeszcze bez mieszanki
olejku), który byłby użyty przy masażu
aromaterapeutycznym, umieszcza
się na mostku lub za uchem
pacjenta i po roztarciu na małej
powierzchni skóry pozostawia się
na co najmniej 12 godzin. Jeżeli po
tym czasie nie ma żadnej reakcji
typu: zaczerwienienie czy swędzenie,
należy przeprowadzić drugi test.

Jedną kroplę uprzednio dobranej
i przygotowanej do zabiegów mieszanki
rozpuszcza się w łyżeczce
przetestowanego już oleju nośnika,
a kroplę tak sporządzonego roztworu
wciera się w małą powierzchnię
skóry pacjenta na mostku lub za
uchem. Po odczekaniu około 12
godzin trzeba ocenić efekt. Jeżeli
pacjentowi wyjaśni się, na czym test
polega, można mu zlecić wykonanie
w domu wtarcia kropli wskazanego
nośnika lub mieszanki, ale zaobserwowanie
i ocena reakcji lub stwierdzenie
jej braku należy do terapeuty.

W przypadku stwierdzenia reakcji
lub w razie jakichkolwiek wątpliwości
trzeba odesłać pacjenta do dermatologa
w celu przeprowadzenia
profesjonalnych badań, np. zastosowania
testu płatkowego.

Dobór olejków jest uzależniony
od stanu zdrowia pacjenta, określanego
poprzez przedstawione wyniki
badań, diagnozy lekarskie
i przeprowadzony wywiad. Zestaw
może być korygowany w ciągu kuracji,
po dokładniejszym poznaniu
dolegliwości pacjenta i w miarę
zmiany jego samopoczucia.

Zwłaszcza podczas pierwszej wizyty
należy przeprowadzić szczegółowy
wywiad o sytuacji i stanie
zdrowia pacjenta. Biorąc pod uwagę
odpowiedzi pacjenta i znając
wstępnie rozpoznanie dolegliwości,
ustala się skład mieszanki olejków.

Ustalamy też z pacjentem dane, czy
zapachy podobały mu się i czy są
akceptowane. Trzeba próbować dotrzeć
do rzeczywistych przyczyn dolegliwości
i dobierać olejki niezbędne
przy tych właśnie schorzeniach,
a nie tylko łagodzące objawy. Dlatego
najważniejszym, ale i najtrudniejszym
zadaniem aromaterapeuty
jest dostosowanie mieszanki olejków
do indywidualnych potrzeb
i cech pacjenta.

Tylko dobranie i ustalenie receptury
mieszanki oraz profesjonalne
wykonanie masażu wymagają
udziału aromaterapeuty. Częste wizyty
w gabinecie aromaterapii są dla
niektórych osób z różnych względów
dość kłopotliwe (dojazdy, brak
czasu, koszty itp.), dlatego chętniej
korzystają z zabiegów, które można
wykonać w domu. Poza masażem
i sauną, inne zabiegi, po dokładnym
zapoznaniu się z ich zasadami, pacjent
może wykonać sobie w domu.

W przypadkach pospolitych schorzeń
i dolegliwości - wizyty, mające
na celu ocenę przebiegu kuracji
i ewentualnie zmianę receptury lub
skorzystanie z ogólnego, pełnego
masażu lub z sauny, nie muszą być
częstsze niż raz w tygodniu, ale też
nie rzadsze niż raz w miesiącu. Dotyczy
to zwłaszcza zabiegów profilaktycznych
i ogólnie wzmacniających.

Szczególnie sauna aromaterapeutyczna
nie powinna być stosowana
częściej niż raz w tygodniu.
Już sama sauna jest zabiegiem silnie
bodźcowym, a gdy uzupełnimy ten
zabieg przez umieszczenie nad
grzejnikiem sauny miseczki z kilkoma
lub nawet kilkunastoma kroplami
mieszanki, uzyskamy efekty
o bardzo intensywnym działaniu.
Trzeba tylko jednak przestrzec, aby
nie dopuścić do rozlania olejków
bezpośrednio na elementy grzejne
sauny. Olejki eteryczne są bowiem
łatwopalne.

W przypadkach infekcyjnych
schorzeń górnych dróg oddechowych
można zastosować klasyczną
inhalację, która w najprostszych
warunkach domowych polega na
dodaniu kilku kropli mieszanki do
naczynia z gorącą wodą. Pacjent,
pochylony nad parującym roztworem
i okryty ręcznikiem, wdycha
opary przez kilka (kilkanaście) minut.

Trzeba jednak przestrzec osoby
skłonne do astmy, aby unikały intensywnych,
zwłaszcza wilgotnych
inhalacji. Duże stężenie pary wodnej
może działać drażniąco na oskrzela.

Aby unikać podrażnienia oczu lub
spojówek najbezpieczniej jest przy
korzystaniu z intensywnej inhalacji
zamykać mocniej oczy.

Mieszanki do takich lub łagodniejszych
form inhalacji można układać
np. z olejków: sandałowego,
lawendowego, szałwi muszkatołowej,
które są kojące i przynoszą ulgę
przy uczuciu suchości i drapania
w gardle. Natomiast do olejku cytrynowego,
geraniowego i z drzewa
herbacianego, zwalczających infekcję
lub nadmierne wydzielanie śluzu,
dołączamy olejki: eukaliptusowy,
mięty pieprzowej lub cedrowy.

Mieszanki te, w odpowiednich
ilościach rozpuszczone w wodzie,
stosujemy do bardziej intensywnych
(z rozpylacza) lub mniej intensywnych
(kilka kropli na chusteczce)
inhalacji. Z kolei rozpuszczone
w ilości 3-5 kropli w dwóch, trzech
łyżkach nośnika olejowego używa
się do masażu i wcierań dla łagodzenia
schorzeń górnych dróg oddechowych.

Także podczas pełnej kąpieli lub
częściowej (np. moczenie obolałych
nóg) możemy uzyskać efekt
aromaterapeutyczny, jeżeli do wody
dodamy odpowiednio przygotowaną
mieszankę olejków. Na typową
wannę wody trzeba zużyć ok. 10
kropli mieszanki. Do kąpieli częściowych
- oczywiście proporcjonalnie
mniej. Także przy częstszym niż
2 do 3 razy w tygodniu braniu kąpie
aromaterapeutycznych dawkę
mieszanki trzeba zmniejszyć.
Efekty terapeutyczne uzyskujemy
również przez stosowanie gorących
kompresów, a w niektórych przypadkach
- zimnych okładów. Zabiegi
takie można stosować codziennie,
a ilość użytego roztworu zależy od
wielkości kompresu.

Wspomnieć może warto, że
w Wielkiej Brytanii tak powszechne
kominki używane są właśnie jako
swoiste inhalatory. Do umieszczonej
w górnej części kominka miseczki
wlewa się trochę wody z dodatkiem
kilkunastu kropli odpowiednio
przygotowanej mieszanki. W razie
braku innej możliwości mieszankę
taką można podgrzewać też płaską
świeczką. I to jest także niewątpliwie
wyraz tęsknoty człowieka za
naturalnym środowiskiem.

Uczucie to wyrażają również lubiane
przez Brytyjczyków "potpourri",
czyli bukiety wysuszonych
kwiatów, liści i ziół, umieszczone
w ozdobnych naczyniach lub wazonach.

Bukiet taki można skropić kilkunastoma
kroplami przygotowanej
mieszanki. Tym sposobem utrzymuje
się przez dłuższy czas w powietrzu
pomieszczenia niewielkie stężenie
olejków.

Bibliografia:
1. Brud Władysław S., Pachnąca
apteka, Agencja Wydawnicza "Comes",
Warszaw/a 1992.
2. Konopacka Iwona, Tajemnice
aromaterapii, Agencja Wydawnicza
"Comes", Warszawa 1992.
3. Bremness Lesley, Wielka
księga ziół, "Wiedza i Życie", Warszawa
1991, s. 228-237.