[massagewarsaw]

Artykuł poniższy jest o dysfunkcji określanej mianem konfliktu udowo-panewkowego (ang. Femoroacetabular Impingement – FAI).

Jest to dysfunkcja stawu biodrowego, którą charakteryzuje powtarzający się stan nieprawidłowego kontaktu panewki stawu biodrowego z okolicą szyjkowo-głowową kości udowej, prowadzący do powstanie zmian degeneracyjnych chrząstki stawowej i obrąbka.

Powstające zmiany degeneracyjne, bez wczesnego zdiagnozowania i odpowiedniego leczenia mogą prowadzić do całkowitego zwyrodnienia powierzchni stawowych i konieczności implantacji endoprotezy tegoż stawu.

Obecnie w Europie Zachodniej diagnostyka i wczesne leczenie konfliktu udowo-panewkowego jest szeroko rozpowszechnione, podczas gdy w Polsce temat ten przez bagatelizowanie wczesnych objawów zarówno ze strony pacjentów jak i lekarzy nadal raczkuje.

Wyróżnia się 3 typy FAI:

- Typ kleszczowy (Pincer) – w którym występuje nadbudowa kostna na krawędzi panewki stawowej, w czasie ruchu obrąbek stawowy jest zgniatany pomiędzy zmienioną krawędzią panewki i szyjką kości udowej co powoduje jego zmiany degeneracyjne.

- Typ krzywkowy (Cam) – w konflikcie typu Cam, w okresie rozwoju stawu biodrowego w przedniej części połączenia głowowo-szyjkowego rozwija się wypukłość, w wyniku czego dochodzi do zaburzenia ruchu głowy kości udowej w panewce. Powoduje to ścieranie chrząstki stawowej przez asymetryczną głowę kości udowej.

- Typ mieszany (Mixed) - w typie Mixed dochodzi do połączenia zaburzeń obecnych w typach Pincer i Cam.

Objawy:

- głęboko umiejscowione, rozlane dolegliwości bólowe w okolicy pachwiny związane z ruchem w stawie biodrowym, po lub w trakcie wykonywania aktywności fizycznej,
- problem podczas długotrwałego chodu,
- ból często występuje zaraz na początku danej czynności np. podczas wstawania z pozycji siedzącej,
- wcześniej niż dolegliwości bólowe mogą pojawić się ograniczenia w ruchomości stawu biodrowego (zazwyczaj ograniczenie zgięcia i rotacji wewnętrznej przy zgiętym biodrze).
- Podczas badania konfliktu przedniego bolesna jest kombinacja ruchów przywiedzenia, zgięcia i rotacji wewnętrznej, a przy badaniu konfliktu tylnego – rotacja zewnętrzna w pełnym wyproście stawu. Charakterystyczne jest też ustawienie w rotacji zewnętrznej (wymuszone) podczas wprowadzania biernego zgięcia.’

Leczenie u osób, których codzienna aktywność jest niewielka ogranicza się do terapii przeciwzapalnej i przeciwbólowej. Farmakoterapia w połączeniu z odpowiednio prowadzoną Fizjoterapią daje bardzo dobre efekty. W celach profilaktycznych należy eliminować aktywność w pozycjach konfliktu nasilających objawy i powodujących postęp zmian degeneracyjnych.

Ważnym aspektem jest to, że ograniczenia ruchomości w tym przypadku wynikają z budowy kostnej, stąd praca nad odzyskaniem zakresu w owej sytuacji może nasilić objawy.

Nie należy jednak rezygnować z działań opartych o terapię manualną, które przynoszą tutaj pewne efekty (zakres ruchu) ze względu na uelastycznianie obrąbka stawowego, co często daje pacjentom pewną nadzieję na szybkie wyleczenie. Należy jednak podkreślić, że pełne wyleczenie daje jedynie zabieg operacyjny.

Celem zabiegu chirurgicznego jest usunięcie przyczyny konfliktu, jak i naprawa uszkodzeń, które wywołuje. Aktualnie wykonuje się dwa typy zabiegów – artroskopowy i otwarty.

Zabieg artroskopowy pozwala usunąć bądź znacznie zredukować dolegliwości bólowe spowodowane konfliktem udowo–panewkowym, jak również w znacznym stopniu zapobiec przyszłym uszkodzeniom stawu biodrowego.

Jakkolwiek obie procedury dają dobre efekty we wczesnym leczeniu FAI, tak musimy zdawać sobie sprawę, iż wyniki leczenia konfliktu u osób, u których rozwinęła się choroba zwyrodnieniowa nie są już tak zadowalające. Dlatego wskazaniem jest wczesna interwencja w celu uniknięcia wtórnych zmian degeneracyjnych.

W kolejnych postach dalsze rozważania dotyczące dysfunkcji manifestujących się dolegliwościami bólowymi zlokalizowanymi w obrębie pachwiny – przyczyny, objawy, leczenie i terapia.

Źródło: - Ganz R. Parvizi J. Beck M. Leunig M. Notzll H. Siebenrock K. : Femoroacetabular Impingement A Cause for Osteoarthritis of the Hip. Clinic of Orthopedic and Related Research 417: 112-120, 2003