"Czekoladowa pokusa" i "Powiew Orientu". O metaforycznych nazwach zabiegów kosmetycznych
We współczesnym świecie wygląd zewnętrzny w coraz większym stopniu wpływa na ocenę drugiego człowieka. Uroda, piękno fizyczne wydaje się sygnalizować bogactwo duchowe i zdolności intelektualne. W psychologii mamy do czynienia z efektem aureoli, określanym także jako efekt halo. Polega on na postrzeganiu jednostki przez pryzmat jakiejś posiadanej przez nią dodatniej cechy, która niejako opromienia całą osobę, sprawia, że wartościujemy ją pozytywnie.
Miła aparycja może sugerować dobry charakter i wspaniałe wnętrze danego człowieka. Zatem nie dziwi dążenie ludzi, szczególnie kobiet, do uzyskania jak najładniejszego, szczupłego i smukłego ciała i delikatnej skóry bez najmniejszego śladu zmarszczek.
Za skrajną formę upiększania można uznać coraz powszechniejsze, choć nadal stosunkowo drogie, zabiegi chirurgii plastycznej. Szeroką ofertę zabiegów proponują gabinety kosmetyczne, salony, centra i studia urody, instytuty, salony i hotele wellness i SPA itp.
Tematem niniejszego artykułu są polskie nazwy wspomnianych wyżej zabiegów. Nie będą to jednak słowa takie jak: mikrodermabrazja, lipoliza, eksfoliacja itp., lecz nazwy metaforyczne, typu: Droga Mleczna, Winny Deser, Ukryte Pragnienie, które zwykle nie wskazują na to, że mamy do czynienia z zabiegami kosmetycznymi i niejednokrotnie są określeniami funkcjonującymi tylko w danym salonie.
Przeważnie składają się one z dwóch wyrazów: rzeczownika i określającego go przymiotnika, np. Lawendowe Pola, Pachnąca Czekolada, Delikatny Jedwab lub dwóch rzeczowników, np. Powiew Orientu, Dotyk Róży, Moc Kawioru.
Warto przyjrzeć się bliżej semantyce tych nazw i sposobom ich tworzenia. Materiał do analizy pochodzi ze stron internetowych wybranych salonów kosmetycznych, hoteli SPA itp. [1], w których oferowano zabiegi kosmetyczne, wymienione w artykule.
Na wstępie należy zaznaczyć, że jedną z funkcji omawianych nazw jest funkcja perswazyjna, oddziaływanie na odbiorcę, mające na celu zachęcenie go do skorzystania z konkretnej usługi. W związku z powyższym, wydaje się, że można wskazać na ich podobieństwo do komunikatów reklamowych, które informują i wpływają (a przynajmniej w założeniu nadawcy mają wpływać) na wybory i decyzje konsumentów.
Zabieg kosmetyczny należy bowiem traktować jako usługę, a więc określony towar (świadczyć może o tym chociażby to, że korzystający z niego są określani np. mianem klientów. Spójrzmy na następujące przykłady [2]:
- Każdy zabieg pielęgnacyjny twarzy, na życzenie Klientki, kończymy delikatnym makijażem dziennym;
- do wyboru klienta 6 różnych rodzajów stempli o różnych zapachach i właściwościach;
- Wszystkie zabiegi przeprowadzamy z dbałością o miłą atmosferę i intymność klienta a Państwa zadowolenie i zrelaksowanie są dla nas największą nagrodą.
Analiza zgromadzonego materiału pozwala stwierdzić, że nazwy działają na wszystkie zmysły: wzroku (Perłowy Szlak, Piękne oczy), słuchu (Powiew Odświeżenia, Torfowy Wodospad, Poranna Bryza), dotyku (Jedwabne Dłonie, Perłowy Dotyk, Dotyk Ciepła), powonienia (Różane Ogrody, Lawendowe Pola, Pachnąca Czekolada) i smaku (Żurawinowa Uczta, Soczyste Winogrona, Smak Pomarańczy, Czerwone Wino, Arbuzowe Orzeźwienie).
Choć nazwy zabiegów nie określają konkretnych przedmiotów materialnych, wydaje się, że można zaliczyć je do chrematonimów, choć przynależność niektórych grup nazw własnych do wspominanej kategorii jest niejednokrotnie sprawą dyskusyjną. J
ak zauważa Edward Breza, „w rozważaniach, co jest chrematonimem, a co nim nie jest, wyróżniamy zatem stanowisko minimalistyczne i maksymalistyczne" [3]. Także Czesław Kosyl zwraca uwagę na brak jednej opinii językoznawców, jeśli chodzi o definicję chrematonimu [4]. Wśród funkcji tego typu nazw własnych można wskazać następujące:
Nazwa zabiegu powinna budzić pozytywne skojarzenia. Przykład mogą stanowić tutaj rozmaite odniesienia do świata przyrody. Wszystko, co ma związek z naturą, a więc jest naturalne, jest również ekologiczne, przyjazne dla środowiska, a co za tym idzie zdrowe.
Ponadto, człowiek ponowoczesny żyjący w świecie zaawansowanych technologii, odczuwa tęsknotę za naturą, tym, co pierwotne, nieskażone przez cywilizację, przynoszące ukojenie, wewnętrzny spokój i dające poczucie szczęścia [6]. Z natury można czerpać to, co najlepsze, zarówno dla zdrowia, jak i urody, co potwierdzać mają nazwy takich zabiegów, jak: Dary Natury, Rozkosze Natury, Dary Oceanu. W nazewnictwie wykorzystywane są także żywioły.
Porównajmy następujące przykłady: Barwy ziemi, Energia ziemi, Wyprawa w głąb ziemi, Oczyszczająca siła ognia. Nazwa może przywoływać wspomnienia, wzbudzać pozytywne emocje. Ilustracją tego są liczne przykłady, odwołujące się do przyrody i malowniczych krajobrazów: Słoneczny Koktajl, Blask Morza, Poranna Bryza, Śródziemnomorski Zmierzch, Letnie odświeżenie, Słoneczne Inspiracje, Błękitne Niebo, Oddech oceanu, Wiosenne przebudzenie, Powiew oceanu.
„Piękne krajobrazy, góry, rzeki, łąki, wodospady sugerują, że człowiek […] żyje w idealnej harmonii z naturą” [7]. Mamy np.: Lawendowe Inspiracje, Lawendowe Pola, Brzoskwiniowy sad i Różane Ogrody. A od pól, sadów i ziemskich ogrodów bardzo blisko do ogrodu rajskiego. Pojawiają się zabiegi o kuszących nazwach: Kokosowy raj, Kojący Raj, Brzoskwiniowy raj.
Poruszmy tutaj jeszcze jedną, istotną kwestię. Otóż świat natury cechuje niezwykłość, istnieją w nim, jak zauważa Kazimierz Ożóg, „siły tajemnicze, cudowne, dające życie, nieprzeniknione, mistyczne” [8]. Ich występowanie znajduje odbicie w nazwach takich, jak: Życiodajne misterium czy Miodowa magia. Przyroda ma swoje tajemnice, ukryte są w niej skarby, które warto odkryć, co sugerują, m. in. nazwy typu: Sekret natury, Owocowy Sekret, Marokański skarb itp.
Co ciekawe, zabiegi kosmetyczne określane są nieraz jako rytuały czy ceremonie, co stwarza wokół nich aurę pewnej niezwykłości i tajemniczości. Spójrzmy chociażby na następujące przykłady: Ceremonia Bora – Bora, Ceremonia Sen Amazonii.
Niecodzienne właściwości posiadają niektóre rośliny. W kulturze funkcjonują ich stereotypowe wizerunki. Przykładowo dąb symbolizuje siłę i zdrowie, a topola smukłość.
Wśród kwiatów najbardziej rozwinięta jest symbolika róży [9]. Alicja Nowakowska pisze, że jest to „kwiat – prototyp, kwiat – symbol, kwiat, który jest tym dla kultury Zachodu, czym lotos dla Orientu” [10]. Najczęściej kojarzona jest ona z pięknem i miłością. Wśród nazw zabiegów kosmetycznych spotykamy np. Dotyk Róży i Różany ogród.
Wspomniane wcześniej piękno może przywodzić na myśl, m. in.: bogactwo i luksus. Funkcjonują nazwy, w których pojawiają się kosztowne składniki, uważane za ekskluzywne, trudne do zdobycia, dostępne tylko dla wybranych klientów. Przytoczmy kilka przykładów: Moc Kawioru, Kawiorowy luksus, Kawiorowa Rozkosz, Magia Czarnej Perły, Trufle i Szampan. Do symboli bogactwa należy najcenniejszy kruszec – złoto. W gabinetach można skorzystać z takich zabiegów, jak np.: Złote Algi, Gorączka Złota, Złoto Koloidalne.
Sama nazwa może wskazywać na rezultat danej kuracji kosmetycznej. Ilustrują to przykłady, odnoszące się do efektów zabiegu na wybrane partie ciała: Głębia spojrzenia, Magiczne spojrzenie, Piękne oczy, Piękna Skóra, Jedwabista skóra, Piękny Biust. Zwróćmy uwagę jeszcze na dwie nazwy: Uwodzicielska Kleopatra i Czekoladowa Kusicielka.
W pierwszej pojawia się imię egipskiej królowej, która jest symbolem kobiecego piękna. Która z pań nie chciałaby być do niej podobna, a w dodatku być uwodzicielska, a więc atrakcyjna, pociągająca i podziwiana przez mężczyzn? W drugiej nazwie natomiast występuje wyraz kusicielka, oznaczający kobietę niebezpieczną, która potrafi zdobyć każdego mężczyznę.
We współczesnym świecie panuje kult młodości [11], ludzie na wszelkie sposoby pragną zatrzymać upływający czas, ukryć, a wręcz zniwelować oznaki starzenia się. Gabinety kosmetyczne zachęcają do korzystania z zabiegów, które mają im w tym pomóc i w rezultacie nie tylko wyglądać o kilka czy nawet kilkanaście lat mniej, ale także czuć się młodziej, zyskać nową energię, chęć życia, doświadczyć swoistego odrodzenia. Przyjrzyjmy się bliżej kilku przykładom.
Zastrzyk Młodości możemy rozumieć jako nagły i szybki przypływ młodości, analogicznie do związku frazeologicznego zastrzyk gotówki, który odnosi się do poprawienia czyjejś kondycji finansowej. Nazwa Eliksir młodości jednoznacznie kojarzy się z miksturą, której wypicie miało zagwarantować wieczną młodość. Z czynnością picia wiąże się także określenie Puchar młodości. Korzystając z zabiegów Energia Witamin czy Energia ziemi, klient spodziewa się, że tkwiąca w nich siła stanie się także jego udziałem.
Czas spędzony w salonie kosmetycznym powinien być przyjemnością i formą relaksu. Harmonia Zmysłów, Wyspa Szczęścia, Słodka bezczynność, Ukojenie, Czekoladowe Odprężenie, Czekoladowy relaks, Ogród przyjemności – wszystkie te zabiegi, jak sugerują ich nazwy, mają sprawić, że klient poczuje się szczęśliwszy i odprężony.
We wcześniejszej części artykułu była mowa o oddziaływaniu nazw na różne zmysły. Jeśli chodzi o zmysł smaku, to jednym z najczęstszych produktów spożywczych, który pojawia się w zgromadzonym materiale jest czekolada. Ilustrują to m. in. takie nazwy, jak: Pachnąca Czekolada (tutaj mamy oddziaływanie także na zmysł powonienia), Czekoladowy relaks, Czekoladowa Euforia, Czekoladowe marzenie, Czekoladowa rozkosz.
W nazwach stosunkowo często pojawia się słowo dotyk: Dotyk Czułości, Dotyk Bursztynu, Dotyk Anioła, Aksamitny dotyk, Dotyk róży. Dotyk możemy traktować jako formę wyrażenia czułości czy delikatności. Co więcej, fizyczne zetknięcie się z jakimś obiektem stwarza w pewien sposób możliwość jego doświadczenia.
Inną tendencją nazewniczą jest obecność elementu egzotyki, powiązanego niejednokrotnie z podróżą. Do przykładów zaliczyć można m. in. następujące: Wyprawa w głąb ziemi, Orientalna podróż, Orientalna impresja, Marokański Skarb, Zapach Orientu, Egzotyczny Cejlon, Śródziemnomorska Egzotyka, Powiew Orientu, Egzotyczne chwile. Zabieg kosmetyczny ma być jakby namiastką wyprawy w odległe miejsca.
Z usług salonów kosmetycznych korzystają przeważnie kobiety. Jednak w zebranym materiale znajdziemy nazwy zabiegów skierowanych specjalnie do panów, mianowicie: Siła Lwa i Moc Tygrysa, które możemy wiązać ze stereotypowym postrzeganiem mężczyzn w kulturze i przypisywaniem im takich cech, jak: waleczność, odwaga czy siła.
Nazwa powinna być atrakcyjna i intrygująca, wobec czego użyte w niej słowa nie mogą być przypadkowe. Jednak wyrazy mające budzić pozytywne skojarzenia pojawiają się nie tylko w samych nazwach, ale również w opisach zabiegów. Spójrzmy na kilka przykładów, odwołujących się do czterech kategorii:
- natura:
Pozwól, aby Twoje ciało również zasmakowało w darach Matki Natury;
Siła natury ukryta w wyciągach roślinnych, esencjach fitoaromatycznych, minerałach i witaminach głęboko zregeneruje strukturę skóry.
- piękno:
Starannie przygotowane preparaty mają za zadanie przywrócić skórze aksamitną gładkość i atrakcyjny wygląd, w aurze zapachów soczystych owoców;
Po zabiegu skóra jest matowa, nawilżona, wygładzona, rozjaśniona.
- egzotyka:
Inspirowany podróżami na Daleki Wschód, przepełniony aromatami egzotycznych przypraw, muskający ciało dotykiem oceanicznych muszli rytuał SPA to przyjemność pozwalająca na głęboki relaks i pozbycie się trosk codzienności;
Zapraszamy Cię w niezapomnianą podróż na Daleki Wschód, gdzie ludzie żyją prosto, bez pośpiechu i w harmonii z naturą.
- relaks:
Wyjątkowe działanie ciepłej czekolady, masażu, zapachu i muzyki - nie tylko wspaniale działa na skórę ale też harmonizuje zmysły i głęboko relaksuje;
Masaż na olejku waniliowym otuli Cię swym aromatem i zaprowadzi w krainę błogości;
Wspaniałe aromaty czekolady i capuccino ożywią wszystkie Twoje zmysły i wprowadzą w stan błogiego relaksu.
Podsumowując, nazwy zabiegów pełnią funkcję taką, jak teksty reklamowe, mają na celu zaintrygowanie odbiorcy, zwrócenie jego uwagi i zachęcenie go do zakupu konkretnej usługi. Ich atrakcyjność językowa ma sugerować wyjątkowość samego zabiegu; jak zostało to wyżej zilustrowane przykładami, nazwy odnoszą się do przebiegu zabiegu, sugerując chociażby przyjemne doznania zmysłowe, czy jego niezwykłych efektów, a w szczególności wspaniałego samopoczucia i pięknego ciała.
Skuteczną metodą wydaje się zatem wykorzystywanie w nich słownictwa, które wywołuje przyjemne skojarzenia i należy do określonych kręgów semantycznych, związanych z takimi kategoriami, jak: natura, luksus, uroda czy młodość.
1] hotelnowydwor.pl, www.zielonapomarancza.pl,www.celebrity.com.pl,www.lawendowepola.pl,www.uroda.krakow.pl,www.ambasadaurody.com,www.manorhouse.pl,www.klinikamagnolia.pl,www.grunwald.dermikasalony.pl, serenestudio.pl, salonbeauty.eu.
[2] Wszystkie przykłady nazw i fragmenty opisów zabiegów pochodzą z podanych powyżej stron internetowych.
[3] E. Breza, Nazwy obiektów i instytucji związanych z nowoczesną cywilizacją (chrematonimy), w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Kraków 2005, s. 345.
[4] Zob. C. Kosyl, Chrematonimy, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001, s. 447.
[5] Zob. E. Breza, Nazwy obiektów…, s. 354-356.
[6] Zob. K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2007, s. 120-121.
[7] Tamże, s. 121.
[8] Tamże, s. 122.
[9] Zob. J. Bartmiński, J. Panasiuk, Stereotypy językowe, w:, Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2001, s. 386-387.
[10] A. Nowakowska, Róża w języku i kulturze, w: Język a kultura, red. A. Dąbrowska, I. Kamińska-Szmaj t. 16, Wrocław 2001, s. 17.
[11] Obsesyjne pragnienie zatrzymania młodości ma nawet swoją nazwę: youthaholism.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Nie możesz ściągać załączników na tym forum
Forum korzysta z plików cookies. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były
zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.
Kopiowanie materiałów bez zgody administracji zabronione. Administracja nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi użytkowników oraz materiały przez nich przesłane.
Witryna ma charakter informacyjny. Administracja nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody spowodowane wykorzystaniem przez użytkownika informacji zawartych na forum.
Strona wygenerowana w 0,05 sekundy. Zapytań do SQL: 10
