[Kosmetyczka]

W każdym gabinecie masażu i kosmetycznym pojawiają się klienci chorzy na cukrzyce i powinni być odpowiednio traktowani. Właściwe podejście diabetologiczne wiąże się z podstawową wiedzą na temat pielęgnacji kosmetycznej w cukrzycy.

Obecnie na cukrzyce choruję 2,5 mln Polaków, kolejne 2,5 mln jest zagrożona tą chorobą. Na świecie cukrzycy stanowią 5% populacji, a najgorsze jest to że ta liczba drastycznie rośnie. Oznacza to że na 100 losowo wybranych osób powyżej 20 r.ż. 7 cierpi na cukrzyce, nie jeden taki klient zgłosi się do salonu kosmetycznego.

Cukrzyca jest chorobą niedoboru insuliny, produkowanej przez trzustkę, przez komórki B, w organizmie. Z tego powodu wzrasta ilość glukozy we krwi i pojawia się Hiperglikemia. Nieuregulowana insulina jest przyczyną zaburzeń w gospodarce węglowodanowej oraz homeostatycznej kontroli mechanizmów głównie hormonalnych. Insulina jest to hormon odpowiadający za przemianę materii w organizmie. Typ 2 cukrzycy charakteryzuje się tym, że insulina jest produkowana przez trzustkę, jednak komórki B nie odpowiadają na nią, nie są w stanie zamienić cukru w energię – Insulinooporność. Typ 2 powstaje również wtedy, gdy zmęczona wieloletnią i intensywną pracą trzustka nie produkuje wystarczającej ilości glukozy. Choroba jest nabyta, głównie z przyczyn niewłaściwego odżywiania, czasami spowodowana jest uwarunkowaniami genetycznymi. Występuje najczęściej, u osób po 40 r.ż., jednak coraz częściej notuję się ją u osób młodszych. Reguluję się ją za pomocą tabletek. Typ 1 to taki gdzie insulina w ogóle nie jest produkowana przez trzustkę i należy ją podawać z zewnątrz przez iniekcję. Występuje u dzieci i osób młodych. Cukrzyca jest chorobą nieuleczalną.

Cukrzyca często rozwija się bezobjawowo, jednak występuje zapotrzebowanie na zwiększoną ilość płynów i częste oddawanie moczu, pojawia się zmęczenie oraz częste infekcje skórne. Cukier jest genialną pożywką dla bakterii, co powoduje długo niegojące się mocno zainfekowane rany.

Powikłania cukrzycy to zmiany neuropatyczne i angiopatyczne. Neuropatia to uszkodzenie nerwów, wiąże się z brakiem reakcji czuciowych np. na ból. Diabetyk może chodzić z ostrym przedmiotem w bucie, mieć uszkodzony naskórek, a nawet dużą ranę na podeszwie stopy i w ogóle o tym nie wiedzieć. Angiopatia to uszkodzenie naczyń krwionośnych, powoduje odczucia odrętwienia, mrowienia, zimna i niedokrwienia kończyn, co z kolei wiąże się z martwicą tkanek dalszych. Charakteryzuje się zwiększoną tkliwością na ból.

Angiopatia i neuropatia przyczyniają się to do powstawania ran i dużych trudności ich wygajania. Najmniejsze nawet uszkodzenie naskórka może zakończyć się amputacją.

Podstawowe pytanie w wywiadzie powinno dotyczyć cukrzycy, należy jednak wziąć pod uwagę, że około połowa chorujących jest bezwiedna.

W skutek zmian i powikłań w systemie hormonalnym, nerwowym i naczyniowym u osób chorujących na cukrzycę, skóra nie może prawidłowo funkcjonować, dlatego trzeba poświęcić jej szczególną uwagę. Skóra diabetyka zwłaszcza z niewyrównaną glikemią jest niedokrwiona, niedożywiona i niedotleniona. Jest sucha, krucha, nadmiernie łuszcząca się z objawem swędzenia. Cechuje się częstym zapaleniem mieszków włosowych. Ma zmniejszone wydzielanie potu, jest delikatna z mniejszą odpornością na uszkodzenia. Jest mniej odporna na infekcje, występują schorzenia ropne, drożdżakowate i grzybicze, wypryski oraz czyraczność. W skórze cukrzycowej napotkamy liczne zmiany naczyniowe i owrzodzenia.

W cukrzycy typu 1 pojawiają się przebarwienia na skórze, w postaci brązowych plamek. U młodych osób z powodu gorszego ukrwienia może pojawiać się tzw. rumieniec cukrzycowy: na policzkach, czole, czasem na podudziach. Z kolei u osób chorych na cukrzycę typu 2 często pojawiają się białe odbarwienia skóry. Leczenie tych zmian jest trudne. Szczególnie u osób, które mają niewyrównany poziom cukru, dochodzi do zwiększenia ilości lipidów we krwi, czego skutkiem może być pojawienie się, tzw. żółtaków (kępek żółtych). Są to płaskowyniosłe, dość miękkie guzki o żółtawym zabarwieniu, w których gromadzą się cholesterol i lipidy. Najczęściej zmiany występują na powiekach, łokciach oraz kolanach. Nie bolą, ale są sporym defektem kosmetycznym. Znikają same, po wyrównaniu się cukrzycy. Zmiany mogą też występować na paznokciach (mają one brunatnobrązowe zabarwienie). Czasem dochodzi również do oddzielania się płytki paznokciowej” oraz zakażeń grzybiczych. [http://www.nazdrowie.pl/artykul/pielegnacja-skory-diabetyka]

Czasami stan skóry chorego jest pierwszym objawem cukrzycy. Podstawowym warunkiem pielęgnacji jest wyrównanie glikemii. Szczególną uwagę w należy zwrócić na odbudowanie warstwy lipidowej, kluczowe jest nawilżanie i natłuszczanie oraz wzmocnienie odporności skóry.

Zastosowanie znajdują tutaj emolienty. Kosmetyki produkowane na bazie parafiny ciekłej, która doskonale nawilża i odżywia skórę, tworzy film ochronny zapobiegający utracie wody. Kosmetyki te są pozbawione substancji uczulających, tj. mydła, detergentów, substancji zapachowych, często mają obniżone pH, chronią skórę prze zakażeniami i infekcjami, są bogate w substancje odżywcze i natłuszczające.

Mocznik (syntetyczny – antyalergiczny, o maksymalnym stężeniu 10%) jest często stosowany w preparatach kosmetycznych, ze względu na swoje silne właściwości nawilżające. Jest substancją naturalnie występującą w organizmie, powstającym w procesie przemiany białek, dostarczany z zewnątrz wnika wraz z wodą i rozpulchnia zrogowaciałe komórki skóry. Ze względu na niestabilność mocznika w obecności wody jest on zwykle łączony z kwasem mlekowym lub jego solami (mleczanem sodu). Kwas mlekowy stymuluje produkcję ceramidów, tworzy nieprzepuszczaną powłokę dla wody i uszczelnia barierę lipidową naskórka, działa antybakteryjnie i reguluje pH skóry.

Alantoina pochodna mocznika działa kojąco, łagodząco i regenerująco, przyspiesza gojenie się ran, usuwa spękania i zgrubienia, zmniejsza zaczerwienienie i podrażnienia skóry, działa nawilżająco. W przyrodzie występuje w żywokoście, stosowanym do opatrunków i okładów na trudno gojące się rany. Dostępna jest również w formie maści żywokostowej.

Skwalen i skwalan są związkami naturalnymi będącymi składnikiem sebum. Skwalen chroni przed utratą wody, działaniem promieni uv oraz infekcjami. Posiada bardzo istotne w przypadku zastosowani przez diabetyków właściwości gojące rany. Skwalan jest suplementem diety zawartym np. w oleju z wątroby rekina, oliwie z oliwek, wzmacniają układ odpornościowy oraz działają przeciwwolnorodnikowo. Dobrze wyposażona kosmetyczka nie wystarczy jednak by zapobiegać pewnym powikłaniom cukrzycy, ważne jest, aby odpowiednio dbać o skórę całego ciała.

Pielęgnacja w kąpieli. Nie powinna trwać zbyt długo (3-5min), nie powinna być też zbyt ciepła (do 37° C). Po kąpieli należy osuszać skórę miękkim ręcznikiem, bez pocierania. Szczególną uwagę zwracając na miejsca trudno dostępne narażone na macerację. Zawsze należy nawilżyć skórę bardzo dokładnie.

U diabetyków często pojawiają się również problemy pielęgnacyjne w okolicy stóp. Skóra na stopach jest cienka, łuszczy się, jest sucha. Niedokrwienie powoduje sinienie lub bladość kończyn dolnych, często pozbawionych również włosów. Paznokcie są zdeformowane. Z łatwością tworzą się zrogowacenia, modzele, odciski. Powstają otarcia, uszkodzenia, zranienia, pęknięcia. Trudno gojące się rany, zainfekowane lub nie, oraz owrzodzenia określa się mianem stopy cukrzycowej. Hasło to kryje również szereg deformacji zwyrodnieniowych, ortopedycznych. Każda kosmetyczka powinna profesjonalnie zadbać o takie stopy, ewentualnie opatrzyć i zabezpieczyć rany cukrzycowe, zamiast odmawiać wykonania zabiegu np. pedicure. W takiej sytuacji oczywiście konieczna jest w następstwie konsultacja specjalistyczna. Takie podejście zdecydowanie zwiększa komfort psychiczny diabetyków i może znacznie ułatwić leczenie powikłań stopy cukrzycowej.

Równie często u cukrzyka pojawia się problem grzybicy stóp i paznokci. Wysoki poziom cukru ułatwia rozwój drobnoustrojom (drożdżaki i grzyby). Grzybica skóry, zwłaszcza stóp i paznokci ma zwykle cięższy przebieg u chorych na cukrzycę, niż u osób zdrowych. W takie sytuacji niezbędna jest współpraca z lekarzem, który zaleci odpowiednie leki doustne. Kosmetyczka może jedynie zastosować delikatne środki odgrzybiające zewnętrznie. Należy bezwzględnie pamiętać by zawsze pracować na środkach i narzędziach jałowych sterylizowanych w autoklawie i dezynfekowanych, o bezpieczeństwie swoim i innych.

Pedicure zawsze powinien być wykonywany w rękawiczkach i masce. Zawsze dezynfekujemy stopy klienta przed przystąpieniem do pracy i jeśli jest taka potrzeba również w trakcie. Oglądamy i diagnozujemy skórę i paznokcie. Używamy tylko bezacetonowego zmywacza do paznokci. Paznokcie skracamy szklanym lub papierowym pilnikiem, nigdy nie używamy narzędzi, które mogą skaleczyć skórę, pamiętając, że nawet najmniejsza ranka może doprowadzić do amputacji stopy. Długość powinna być dopasowana do części dystalnej paliczka. Kąpiel stopy cukrzycowej powinna trwać do 2-3 min w temperaturze do 37°C mierzonej termometrem, gdyż diabetycy mają zaburzone czucie. Należy bardzo ostrożnie dobierać peeling do stóp by nie uszkodził delikatnej, kruchej skóry. Zrogowaciały naskórek usunąć należy za pomocą frezarki i specjalnie do tego celu przeznaczonych frezów. Również do usuwania skórki okalającej paznokieć użyjemy specjalnego frezu, jednak, jeśli to możliwe wykonamy pedicure biologiczny nie narażając klienta. Przy wrastających paznokciach indywidualnie dobiera się proces postępowania w zależności od stopnia wrastania. W początkowej fazie, gdy ból jest odczuwany tylko przy ucisku, należy opracować paznokieć, oczyścić wały boczne, wykonać tamponadę, stosując jałowy gazik nasączony płynem antyseptycznym. W przypadku zmian nieco bardziej nasilonych bez towarzyszącego stanu zapalnego stosujemy plastikowe lub plastikowo-metalowe klamry korekcyjne. Przy stanach zapalnych, wygajamy ziarninę i dopiero wtedy stosujemy klamrę. Do usuwania odcisków uważamy specjalnego frezu, który dzięki swojej budowie umożliwia odsłonięcie korzenia odcisku, bez uszkodzenia naskórka.

Modzele i inne zrogowacenia ścieramy kapturkami jednorazowymi.

W razie potrzeby dezynfekujemy miejsce po usunięciu zmiany ewentualnie zabezpieczamy jałowym opatrunkiem nasączonym środkiem odkażającym. Możemy zastosować ortezę odciążającą stopę.



Celem zabiegów pielęgnacyjnych jest przede wszystkim delikatne złuszczanie, zmiękczanie zrogowaciałych ognisk naskórka, jego nawilżanie i natłuszczanie, a pielęgnacja powinna być częstsza niż w przypadku skóry bezproblemowej.



Ważna jest pielęgnacja domowa stóp. Konieczne jest codzienne mycie stóp letnią wodą i delikatnym mydłem, oraz ich dokładne osuszanie. Ważne jest by dokładnie codziennie sprawdzać stan stóp, osobiście, z pomocą bliskich lub przy użyciu lusterka. Zastosować należy krem nawilżający, natłuszczający, przeciwgrzybiczny lub przeciwbakteryjny, jednak nie smarować przestrzeni między palcami. Zaleca się nosić skarpety, rajstopy bez uciskowe, ułatwiające swobodny dopływ krwi, wykonane z naturalnych tkanin z włóknem srebra, które zapobiega powstawaniu bakterii. Niezwykle ważne jest odpowiednio dobrane obuwie, nietopliwe, bezszwowe, wykonane z delikatnych tkanin. Zawsze przed włożeniem butów na stopy powinno się sprawdzać czy w środku nie ma żadnych przedmiotów, które mogą ranić stopę a wkładki są dobrze ułożone. Nigdy, nawet po domu nie wolno chodzić boso. Przestrzeganie kilku podstawowych zasad pozwala uniknąć powikłania stopy cukrzycowej. Tylko wyrównane poziomy cukru we krwi uchronią przed ostrymi i przewlekłymi powikłaniami. Zapewnią odpowiednią jakość i komfort życia.

Wykonywanie zabiegów masażu i kosmetycznych u osób chorujących na cukrzyce zobowiązuje do podjęcia pewnej odpowiedzialności.

Źródło: perlmasaz.pl