[massagewarsaw]

W ostatnich latach coraz częściej podkreśla się rolę treningu mięśni dna miednicy jako skutecznej metody profilaktycznej lub nieinwazyjnego sposobu terapii w leczeniu nietrzymania moczu. W efekcie treningu mięśni dna miednicy obserwuje się cały szereg korzystnych zmian.

Dochodzi do aktywacji okołocewkowych mięśni prążkowanych w wyniku wzrostu napięcia spoczynkowego mięśnia dźwigacza odbytu. Obserwuje się wzrost ciśnień spoczynkowych w cewce moczowej oraz wydłużenie długości czynnościowej cewki. Dochodzi do konwersji ciśnień z ujemnych na dodatnie podczas wzrostu ciśnienia śródbrzusznego. Pacjentki sygnalizują poprawę odczuć podczas współżycia seksualnego. Rejestrowana jest również poprawa podparcia dla narządów miednicy mniejszej co optymalizuje ich statykę.

W związku z tym Polskie Towarzystwo Ginekologiczne w swych rekomendacjach dotyczących diagnostyki i leczenia nietrzymania moczu zaleca, aby wstępną formą leczenia nietrzymania moczu były ćwiczenia dna miednicy (Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie diagnostyki i leczenia nietrzymania moczu u kobiet. Ginekologia po Dyplomie 2005; wydanie specjalne: 59-67).

Usprawnianie obejmuje trzy algorytmy postępowania, które różnicuje ilość powtórzeń, ilość serii i natężenie siły skurczu. W programie położniczym skupia się na odbudowaniu funkcji mięśni przeciążonych ciążą i porodem, bazuje się na mniejszej intensywności skurczu oraz większej ilości powtórzeń w ciągu dnia. Program uroginekologiczny bazuje na ćwiczeniach sensomotorycznych, poprawiających siłę i wytrzymałość mięśni dna miednicy, reedukujących nieprawidłowe wzorce związane ze zwiększeniem ciśnienia śródbrzusznego.

Natomiast program urologiczny koncentruje się na ćwiczeniach poprawiających siłę mięśni dna miednicy oraz ich reakcję na zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego. Wszystkie algorytmy posiadają wspólną bazę ćwiczeń poprawiających funkcję głębokiego cylindra mięśniowego, zapewniającego stabilizację kompleksu biodrowo-lędźwiowego.

Usprawnianie realizowane jest w cyklu 8 tygodniowym.

1 i 2 tydzień usprawniania poświęcony jest na:

uzyskanie prawidłowego, wyizolowanego napięcia mięśni dna miednicy z
jednoczesnym wyłączeniem dużych grup mięśniowych tułowia i kończyn dolnych

naukę utrzymania prawidłowego ustawienia miednicy i kręgosłupa podczas ćwiczeń

reedukację lub naukę prawidłowych wzorców motorycznych podczas sytuacji zwiększających ciśnienie śródbrzuszne – kaszel, kichanie, dźwiganie.

Celem 3-5 tygodnia treningu jest:

poprawa siły i wytrzymałości mięśni dna miednicy poprzez doskonalenie technik poznanych w poprzednich tygodniach

uzyskanie umiejętności różnicowania natężenia skurczów mięśni dna miednicy

aktywacja i utrzymanie prawidłowego napięcia tzw. „głębokiego cylindra” – kokontrakcja mięśnia poprzecznego brzucha, mięśnia wielodzielnego oraz zespołu mięśni dna miednicy.

Ostatnie 2 tygodnie zawierają działania, które mają na celu:

poprawę siły i wytrzymałości trenowanych mięśni

doskonalenie umiejętności różnicowania natężenia skurczów mięśni dna miednicy

włączenie aktywnych mięśni głębokiego cylindra w łańcuchy kinematyczne.

Trening mięśni dna miednicy obejmuje również indywidualny program ćwiczeń wykonywany przez pacjentki codziennie w domu. Program ten realizowany jest w trakcie trwania cyklu usprawniania, a po jego zakończeniu zaleca się powtarzać go kilka razy w roku w blokach 2-tygodniowych oraz w każdej sytuacji poczucia dyskomfortu lub nawracania problemów.

Prof. dr hab. Edward Salicz, specjalista fizjoterapii
dr Mariola Salicz, fizjoterapeuta, pielęgniarka