Artykuły o Fizjoterapii, Rehabilitacji - Wdowi garb - jak zapobiegać i leczyć
massagewarsaw - 2014-05-03, 06:20 Temat postu: Wdowi garb - jak zapobiegać i leczyć Wdowi garb jest dysfunkcją posturalną, z którą stosunkowo często spotykam się w moim gabinecie. Poniżej przedstawię podstawowe cechy charakterystyczne dla tego schorzenia, jak również omówię na przykładzie jednej z moich pacjentek terapię tego schorzenia.
Wdowi garb charakteryzuje się pogłębioną kifozą przejścia szyjno-piersiowego, protrakcją głowy oraz widocznym zgrubieniem tkanki na poziomie kręgów C6/C7. Na tym poziomie mogą pojawić się również zmiany skórne w postaci zmian naczyń powierzchownych tzw. pajączków. Schorzenie to pojawia się najczęściej u kobiet w wieku około menopazalnym (40- 55 lat), chociaż w mojej praktyce spotkałam także młodsze kobiety (ok. 30 lat), u których można było zauważyć postępujące pochylenie sylwetki oraz charakterystyczną dla tego schorzenia szyję żółwia (wysunięcie głowy do przodu).
Przyczyną podobnej dysfunkcji posturalnej może być genetyczna skłonność do określonej budowy kręgosłupa w odcinku szyjnym, przepuklina lub kręgozmyk na poziomie C6/C, przebyta w młodości choroba Sheuermanna, osteoporoza oraz postępujący zespół skrzyżowania górnego. Innym często spotykanym zespołem współistniejącym wraz z wdowim garbem jest tzw. zespół T4.
Poniżej skupię się na zdefiniowaniu zespołu skrzyżowania górnego, który jest jedną z najbardziej powszechnych, ogólnoustrojowych reakcji na stres (Janda 1996) i może być bezpośrednią przyczyną powstawania wdowiego garbu. Taki wzorzec posturalny może powstać jako odpowiedź psychofizyczna na często odczuwane emocje (uczucie lęku, wstydu, żalu) bądź cechy osobowości takie jak: skłonność do wycofywania się i wstydliwość oraz kompleksy (np. zbyt obfity biust, jeśli jest on powodem wstydliwości u nastolatki), które determinują przyjmowanie określonej postawy.
Długotrwała siedząca praca przy komputerze nasila objawy. Powyższy zespół charakteryzuje się wysunięciem głowy do przodu, zgarbieniem, zaokrąglonymi plecami i zamykaniem klatki piersiowej poprzez wysuwanie ramion do przodu. Takie ustawienie głowy oraz barków powoduje skrócenie prostowników szyi i pogłębienie lordozy szyjnej z równoczesną nadmierną kompresją kręgów w tym odcinku kręgosłupa. Jednocześnie następuje pogłębienie kifozy piersiowej. Wszystkie te cechy ograniczają ruchomość klatki piersiowej oraz utrudniają oddychanie skutkując często współwystępowaniem hiperwentylacji.
Takie zaburzenie posturalne może przez jakiś czas przebiegać bezobjawowo, nie powodując żadnych dolegliwości bólowych poza defektem estetycznym, czyli postępującym garbieniem się oraz wysuwaniem się głowy do przodu. Problemy bólowe mogą pojawić się dopiero po kilku latach. Będzie im sprzyjać siedząca, wielogodzinna praca, przewlekły stres i ciężka fizyczna praca.
Powyższe schorzenie może się również wiązać z ograniczeniem rotacji oraz zgięcia bocznego w odcinku szyjnym na skutek przykurczu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego (m. sternocleidomastoideus) występującego zazwyczaj obustronnie. Inne skrócone, chronicznie napięte mięśnie to: m. pochyłe (m. scalenus), m. dźwigacz łopatki (levator scapulae), prostownik grzbietu części szyjnej oraz mięsień piersiowy większy i mniejszy (m. pectoralis major et minor).
Mięśnie osłabione to głębokie zginacze odcinka szyjnego oraz m. mięsień czworoboczny – akton górny(m. trapezius), zębaty przedni (m. serratus anterior) i równoległoboczny (m. rhomboideus) oraz dolna część mięśnia czworobocznego. Każdy z powyższych mięśni może generować punkty spustowe będące przyczyną bólów w okolicy karku, barków oraz bólów głowy.
Powyższemu ustawieniu głowy może towarzyszyć wiele niepokojących symptomów takich jak: ból i sztywność w okolicy szyi, ból promieniujący do łopatki, nadmierne napięcie i sztywność odczuwane w okolicy potylicy oraz stawu skroniowo- żuchwowego, ból głowy lub powtarzające się migreny, hiperwentylacja, parestezje w okolicach głowy lub palców rąk (zaburzenia na poziomie górnego splotu szyjnego (parestezje w okolicy palca wskazującego i środkowego) lub dolnego splotu barkowego (palec serdeczny i palec piąty).
Napięcie mięśni mostkowo- obojczykowo – sutkowych (zarówno u kobiet jak i mężczyzn) może przenosić się na staw skroniowo-żuchwowy i powodować na przykład kompulsywne zgrzytanie zębami (bruksizm) podczas snu lub inne dysfunkcje tego stawu.
Podstawowym problemem moich pacjentek z wdowim garbem, poza dolegliwościami bólowymi, jest defekt estetyczny. Nieleczona tendencja do zgarbienia może doprowadzić do zaawansowanej deformacji kręgosłupa, której nie można ukryć za pomocą golfu lub długich włosów. Jej skutkiem mogą być zmiany chorobowe dysków oraz deformacja i choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa, co spowoduje jeszcze większe zmiany posturalne i co za tym często idzie, psychologiczne.
Wczesna konsultacja u fizjoterapeuty i podjęcie terapii posturalnej może przynieść oczekiwane efekty w postaci znacznego zmniejszenia patologii, lepszego samopoczucia oraz wyglądu. Im dłużej trwa patologia, tym leczenie wymaga więcej cierpliwości i samozaparcia a na efekty trzeba dłużej czekać. Jednakże nie należy rezygnować z terapii nawet w przypadku dużych zmian, bowiem prawie w każdym przypadku, również przy zmianach zwyrodnieniowych, można pracować nad tkankami miękkimi za pomocą masaży leczniczych, mobilizacji oraz kinesiotaping.
Decydującą rolę w procesie korekty postawy odgrywa zmiana nawyków ruchowych, którą uzyskujemy stosując się do zaleceń terapeuty oraz regularne, dokładnie wykonywane ćwiczenia, czyli silna motywacja i czynne zaangażowanie pacjenta. Jak widać na załączonych przeze mnie zdjęciach, dzięki współpracy z fizjoterapeutą można uzyskać znaczącą poprawę postawy oraz znaczącą ulgę w bólu.
Urszula Bednarz
|
|
|