massagewarsaw - 2014-03-27, 13:50 Temat postu: Zespół bocznego przyparcia rzepki Na podstawie obrazów radiologicznych i towarzyszących im objawów klinicznych wyodrębniono tzw. zespół nadmiernego bocznego przyparcia rzepki (ELPS–Excessive lateral pressure syndrome). Zespół ten występuje w wyniku wzmożonego nacisku bocznej powierzchni stawowej rzepki do kłykcia bocznego kości udowej, zaś podczas ruchów kolana dochodzi do nadmiernego przesunięcia rzepki w stronę boczną.Teraz należy zadać pytanie-Czemu dochodzi do powstawania tego typu patologii? Tendencja do przemieszczania się rzepki do boku jest naturalna i wynika z anatomii i biomechaniki. Jednak nadmierne zwiększenie kompresji rzepki przez otaczające tkanki miękkie ogranicza jej ruchomość i ma szkodliwy wpływ na chrząstkę stawową, która po pewnym czasie zaczyna chorować. Najczęstszą przyczyną tego zespołu jest zwłóknienie troczka bocznego rzepki w kolanach koślawych idiopatycznych u osób dorastających. Blizny bocznej strony stawu rzepkowo-udowego czy odczyny pourazowe tej okolicy mogą doprowadzić do jego powstania. Dużo rzadziej zwiększone boczne przyparcie rzepki powstaje w wyniku osłabienia stabilizatorów przyśrodkowych rzepki. Może mieć to miejsce po zabiegach chirurgicznych w tej okolicy lub w wyniku przeciążeń stawu rzepkowo-udowego, które doprowadzają do dysbalansu mięśniowego. Szczególną uwagę zwracamy tu na osłabioną głowę przyśrodkową mięśnia czworogłowego uda oraz napięte struktury położone po bocznej stronie uda np. pasmo biodrowo-piszczelowe.Zatem duże znaczenie ma tu stan gibkości i rozciągnięcia mięsni. I tak: Przykurczony mięsień biodrowo-lędźwiowy wyzwala zgięciowe ustawienie w stawach biodrowych, co kompensują kolana także ustawieniem w zgięciu. Dodatkowo rotuje udo na, zewnątrz, co również utrudnia prawidłowy stereotyp chodu. Grupa kulszowo-goleniowa, gdy jest mocno przykurczona zwiększa rotację podudzia na zewnątrz i pronację stopy. Podwyższone napięcie tej grupy mięśni zwiększa także kokontrakcję mięśnia czworogłowego w efekcie, czego zwiększają się również obciążenia w stawie kolanowym, a szczególnie w stawie rzepkowo-udowym. Wzrost napięcia mięsnie dwugłowego uda powoduje chód z tendencją do nadmiernej zewnętrznej rotacji podudzia i pronacji stopy, co zwiększa siłę lateralizujacą rzepkę. Mięśnie łydki, gdy są nadmiernie napięte ograniczają prostowanie stopy oraz zwiększają pronację stopy podczas chodu powodując koślawieni kolana. Miesień prosty uda, gdy jest przykurczony daje większe przyparcie na rzepkę wraz ze wzrostem zgięcia kolana. Dodatkowo przyczep górny może pociągać miednicę ku przodowi. Mięsień przywodziciel wielki jest rotatorem wewnętrznym tak, więc jego przykurcz ustawia udo w rotacji wewnętrznej, co wymusza rotację zewnętrzną goleni i zaburza kąt Q. Pasmo biodrowo piszczelowe oraz miesień napinacz powięzi szerokiej może powodować nadmierne przyparcie i laksację rzepki.Mięsień napinacz powięzi szerokiej ma przyczep początkowy na kolcu biodrowym przednim górnym i powięzi pośladkowej.Poprzez pasmo biodrowo-piszczelowe przyczepia się obwodowo do kłykcia bocznego kości piszczelowej . Oddaje także pęczki włókien do troczka bocznego , wpływając na mechanikę rzepki. Kolejna istotna rzecz to tzw.“timing” mięśnia czworogłowego uda czyli zrownoważony bilans pracy wszystkich jego głów. Istnieją także uwarunkowania anatomiczne związane z budową rzepki lub kłykci kości udowej, które mogą wpływać na powstanie ELPS. Jednym z nich jest tzw. patella alta — wrodzone wysokie ustawienie rzepki.Najczęściej jednak przyczyny bocznego przyparcia rzepki upatruje się w zaburzeniach posturalnych, w których wadliwe ustawienie rzepek jest wynikiem zaburzenia łańcucha biomechanicznego. Mowiąc krótko pierwotną przyczyną jest nieprawidłowe ustawienie innych elementów narządu ruchu, co w konsekwencji doprowadza do niewłaściwego ustawienia rzepki. Szczególnie zwraca się tu uwagę na kolana koślawe, które mają duży związek z nieprawidłowym ustawieniem miednicy. Do ELPS doprowadzić mogą także patologie biodra ograniczających jego ruchomość oraz stopa płasko-koślawa (plaskostopie). W bocznym przyparciu rzepki w badaniu klinicznym stwierdza się ból okolicy pod– i przyrzepkowej, oraz tarcie i trzeszczenie podrzepkowe, a także zmniejszenie przesuwalności rzepki w płaszczyźnie czołowej, choć ten ostatni objaw nie zawsze występuje. Zwiększone przyparcie boczne prowadzi do powstanie zmian chrząstki rzepki, a następnie do tzw. lustrzanych zmian chrząstki kłykcia kości udowej. merchantPodstawą rozpoznania zespołu nadmiernego przyparcia rzepki jest badanie radiologiczne dokumentujące położenie rzepki w płaszczyźnie czołowej przy różnych kątach zgięcia kolana. Najczęściej stosowana jest projekcja Merchanta. Należy pamiętać, że boczne przyparcie rzepki nie zawsze musi być jednoznaczne z chondromalacją, zaś zespół bólu przedniego przedziału stawu kolanowego to nie to samo co boczne przyparcie rzepki. E.K. z fizjoinformator.pl |
||||||
