[massagewarsaw]

Współczesna Onkologia (2009) vol. 3; 1 (47–50)
Stosowanie medycyny niekonwencjonalnej wśród amazonek
Marzena A. Humańska1
, Andrzej Nowicki2
, Mariola Głowacka1
Danuta Ponczek1
, Mirosława Felsmann1
1Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej, Collegium Medicum
im. L. Rydygiera, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
2Zakład Pielęgniarstwa Onkologicznego, Collegium Medicum im. L. Rydygiera,
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Cel pracy:

Rak piersi zajmuje pierwsze
miejsce wśród nowotworów złośliwych
występujących u kobiet. Leczenie chorych
na raka piersi jest uzależnione od stopnia
nasilenia choroby. Oprócz leczenia
konwencjonalnego kobiety nierzadko korzystają
z terapii dodatkowych. Celem
pracy jest zbadanie, jaki odsetek amazonek
korzysta z medycyny niekonwencjonalnej.

Materiał i metody:

Badania pilotażowe przeprowadzono wśród kobiet zrzeszonych
w Klubie Amazonek na terenie powiatu
bydgoskiego. Grupę badawczą stanowiło
20 kobiet. Do badań użyto ankiety
własnej konstrukcji, z metryczką pytań
socjodemograficznych.

Wyniki:

Średnia wieku badanych wynosiła
56 lat. Ponad połowa badanych
mieszkała w mieście (85%), a 3 osoby
na wsi. Prawie 3/4 respondentek miało
średnie wykształcenie (11 osób), 4 kobiety
legitymowały się wykształceniem wyż-
szym, a po 2 osoby miały wykształcenie
zawodowe i podstawowe. Wśród respondentek
35% stosowało leczenie niekonwencjonalne,
które większość z nich
wprowadziła do swojej terapii po leczeniu
onkologicznym.

Najczęściej stosowane metody leczenia niekonwencjonalnego
to: ziołolecznictwo, chiropraktyka,
medycyna chińska i masaż. Połowa badanej
populacji uważa, że z leczenia niekonwencjonalnego
powinno korzystać się
za wiedzą i zgodą lekarza. Popularność
stosowania medycyny niekonwencjonalnej
zdaniem badanych kobiet wynika
z mniejszych działań ubocznych oraz faktu,
że leczenie niekonwencjonalne naśladuje naturę (35%).

Większość badanej populacji
uważa, że zastosowanie leczenia
niekonwencjonalnego nie miało wpływu
na poprawę ich stanu zdrowia.

Wnioski:

1. Większość badanych kobiet zrzeszonych
w Klubie Amazonek nie korzysta-
ło z terapii niekonwencjonalnej (65%),
natomiast 25% badanych zaczęło stosować
leczenie niekonwencjonalne
po leczeniu onkologicznym.

2. Najczęściej stosowanymi przez amazonki
metodami medycyny niekonwencjonalnej
były ziołolecznictwo, chiropraktyka,
medycyna chińska i masaż.

3. Korzystanie z terapii niekonwencjonalnej
– zdaniem większości amazonek
– powinno odbywać się za zgodą i wiedzą lekarza.

4. Zastosowanie leczenia niekonwencjonalnego
wg większości badanej populacji
amazonek nie miało wpływu
na poprawę ich stanu zdrowia.

Wstęp

Rak piersi zajmuje pierwsze miejsce wśród nowotworów złośliwych występujących
u kobiet i stanowi ok. 20% zachorowań na nowotwory złośliwe
[1, 2]. W Polsce od kilku lat obserwuje się wzrost zachorowań na ten nowotwór.

Według danych z Krajowego Rejestru Nowotworów w 2005 r. w Polsce
odnotowano 13 385 nowych zachorowań na raka piersi i ponad 5 tys. zgonów
spowodowanych przez ten nowotwór [1–4]. Częstość zachorowań na nowotwory
złośliwe piersi gwałtownie wzrasta po 35. roku życia i wysokie wskaź-
niki zachorowań utrzymują się do późnego wieku kobiet. Ponad 70% ogólnej
liczby zachorowań dotyczy kobiet w wieku pomenopauzalnym [4, 5].

Leczenie chorych na raka piersi jest uzależnione od czynników prognostycznych
i predykcyjnych, z których najważniejsze to:

• stopień zaawansowania klinicznego nowotworu,
• stopień nasilenia choroby,
• stopień złośliwości histologicznej,
• wiek chorej,
• stan receptorów steroidowych i receptora HER2 [2, 5].

Leczenie chorych na nowotwór piersi jest leczeniem skojarzonym. Obejmuje
ono metody terapii miejscowej (chirurgię i radioterapię), a także metody
leczenia ogólnoustrojowego (chemioterapię i hormonoterapię) [2, 5].

Medycyna konwencjonalna jest oparta na faktach i stosując ją, osiąga się
duży stopień wyleczeń lub zahamowanie toczącego się procesu nowotworowego,
jednak chore nierzadko korzystają z różnych metod postępowania
dodatkowego i/lub alternatywnego (complementary and alternative medicine
– CAM). W Europie najczęściej stosuje się nazwy medycyna naturalna lub
medycyna niekonwencjonalna, natomiast w Stanach Zjednoczonych medycyna
komplementarna i alternatywna.

Materiał i metody

Badania pilotażowe przeprowadzono wśród kobiet zrzeszonych w Klubie
Amazonek na terenie powiatu bydgoskiego. Do badań użyto ankiety własnej
konstrukcji, z metryczką pytań socjodemograficznych.

Wyniki

Grupę badawczą stanowiło 20 kobiet (badania pilotażowe) zrzeszonych
w Klubie Amazonek. Średnia wieku badanych wynosiła 56 lat (najmłodsza
miała 43 lata, a najstarsza 75 lat). Ponad połowa badanych mieszkała w mie-
ście (85%), a 3 osoby na wsi. Z renty lub emerytury utrzymywało się 16 kobiet, a 4 były zatrudnione na etacie. Ponad połowa respondentek
miała średnie wykształcenie (11 osób), 4 – wykształ-
cenie wyższe, a po 2 – zawodowe i podstawowe. Rozkład
odpowiedzi na poszczególne pytania związane ze stosowaniem
medycyny niekonwencjonalnej przedstawiono na ryc. 1.–6.

Dyskusja

Z przeprowadzonych badań pilotażowych wynika, że stosowanie
medycyny niekonwencjonalnej wśród chorych
na raka piersi jest coraz częstsze. Prawie połowa respondentek
stosowała różne metody terapii dodatkowych. Potwierdzają
to również inni badacze, np. Schonekaes i wsp.,
którzy przeprowadzili badania dotyczące leczenia dodatkowego
u kobiet. Ponad połowa badanej grupy oświadczyła,
że korzystała z terapii dodatkowych. Prawie 70% respondentek
stosowało dwie lub więcej kombinacji CAM [7].

Najczęściej stosowane metody leczenia niekonwencjonalnego
wśród badanych amazonek to: ziołolecznictwo, chiropraktyka,
medycyna chińska i masaż. W swym badaniu
dotyczącym stosowania metod niekonwencjonalnych wśród
Chinek Cui i wsp. stwierdzili, że aż 98% kobiet po rozpoznaniu
raka piersi korzystało co najmniej z jednej metody, tj.
medycyny chińskiej, ćwiczeń fizycznych czy z pomocy grup wsparcia [8].

Podobne badania przeprowadzili Kremser i wsp., w któ-
rych badali, ile kobiet chorych na raka piersi mieszkających
w Australii korzysta z medycyny niekonwencjonalnej oraz
z jakich metod. Wśród respondentek prawie 90% stosowa-
ło jedną lub kilka metod niekonwencjonalnych. Najwięcej
kobiet stosowało suplementy witaminowe, masaż oraz korzystało
z grup wsparcia [9].

Z analizy badań własnych wynika, że leczenie niekonwencjonalne
stosują kobiety, które mają wykształcenie średnie
i wyższe. Potwierdzają to inni badacze, np. Mc Guire [10].

Również wyniki badań Lafferty i wsp. potwierdzają, że
z terapii niekonwencjonalnych korzysta więcej kobiet
(63,2%) oraz że częściej sięgają po nie ludzie rasy białej [11].

Zdaniem większości badanej populacji stosowanie medycyny
niekonwencjonalnej wynika z faktu, że naśladuje ona
naturę, co potwierdzają również inni badacze [12].

Podsumowując:

1. Większość badanych kobiet zrzeszonych w Klubie Amazonek
nie korzystała z terapii niekonwencjonalnej (65%),
natomiast 25% badanych stosowało leczenie niekonwencjonalne
po leczeniu onkologicznym.

2. Najczęściej stosowanymi przez amazonki metodami medycyny
niekonwencjonalnej są ziołolecznictwo, chiropraktyka,
medycyna chińska i masaż.

3. Korzystanie z terapii niekonwencjonalnej zdaniem większości
amazonek powinno odbywać się za zgodą i wiedzą
lekarza.

4. Zastosowanie leczenia niekonwencjonalnego wg większości
badanej populacji amazonek nie miało wpływu
na poprawę ich stanu zdrowia.

Piśmiennictwo

1. Pawlęga J. Epidemiologia. W: Rak sutka. Jassem J. (red.).
Wydawnictwo Springer PWN, Warszawa 1998; 31-59.
2. Jeziorski A. Rak piersi. W: Onkologia. Kordka R. (red). Wydawnictwo
Via Medica, Gdańsk 2007; 202-39.
3. Didkowska J, Wojciechowska U, Tarnowski W, Zatoński WA.
Nowotwory złośliwe w Polsce w 2000 roku. Centrum Onkologii
– Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Zakład Epidemiologii
i Prewencji Nowotworów, Warszawa 2003.
4. Guglas N, Mackiewicz J, Pawlik P, Cichy W. Aspekty psychologiczne
raka piersi u kobiet w okresie menopauzy. Prz Menopauz
2007; 6: 19-22.
5. Jaśkiewicz J, Pieńkowski T. Rak piersi – rozpoznanie, leczenie
profilaktyka. Praktyka Medyczna 2000; 6: 47-8.
6. Jassem J. Ocena stopnia zaawansowania. W: Rak sutka. Jassem J
(red.). Wydawnictwo Springer PWN, Warszawa 1998; 168-81.
7. Schonekaes K, Micke O, Mucke R, Buntzel J, Glatzel M, Bruns F,
Kisters K. Use of complementary alternative therapy methods by
patients with breast cancer. Forsch Komplement Klass
Naturheikild 2003; 10: 304-8.
8. Cui Y, Shu XO, Gao Y, Wen W, Ruan ZX, Jin F, Zheng W. Use
of complementary and alternative medicine by Chinese women
with breast cancer. Breast Cancer Res Treat 2004; 85: 263.
9. Kremser T, Evans A, Moore A, Luxford K, Beqbie S, Benosoussan A,
Marqliani R, Zorbas H. Use of complementary therapies
of Australian women with breast cancer. Breast 2008; 17: 387-94.
10. Magdoń M, Skrzypek M, Klocek M. Stan badań naukowych
nad medycyną alternatywną. Sztuka Leczenia 1995; 1: 4-16.
11. Lafferty WE, Tyree PT, Devlin SM, Andresen MR, Diehr PK.
Complementary and alternative medicine provider use and
expenditures by cancer treatment phase. Am J Manag Care
2008; 14: 326-34.
12. Wetzel MS, Eisenberg DM, Kaptuchuk TJ. A survery of courses
ivolving complementary and alternative medicine at United States
medical schools. JAMA 1998; 280: 278-81.