administrator - 2011-10-29, 14:15 Temat postu: Wpływ ćwiczeń fizycznych na organizm Ćwiczenia lecznicze, zwane również gimnastyką leczniczą, są podstawową formą leczenia ruchem. Muszą być dobierane indywidualnie z uwzględnieniem wielkości wysiłku, tolerancji bólu oraz prowadzone według określonego planu. Należy ćwiczyć codziennie, co najmniej dwie godziny po posiłku. Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy wywietrzyć pokój, a w ciepłej porze roku ćwiczyć przy otwartym oknie. Ubiór powinien być lekki, niekrępujący ruchów. Obuwie musi być wygodne, najlepiej jednak ćwiczyć na boso. Każde ćwiczenie rozpoczynamy w odpowiednio dobranym ułożeniu ciała, zwanym pozycją wyjściową. Każde ćwiczenie składa się z kilku elementów: - pozycja wyjściowa - wykonanie odpowiedniego ruchu - powrót do pozycji wyjściowej - krótki odpoczynek w celu rozluźnienia mięśni. Ruchy w stawach muszą być wykonywane dokładnie, w jak największym zakresie i bez nadmiernego napinania mięśni. Liczba powtórzeń zależy od stopnia trudności ćwiczeń. Tempo ćwiczeń jest w okresie początkowym wolne, ale w miarę opanowywania poprawności ruchów zwiększa się zarówno tempo, jak i czas trwania ćwiczeń. Nasilenie ćwiczeń musi być takie, aby nie powodowały one odczynów zapalnych w stawach i nadmiernego zmęczenia słabych mięśni. Ćwiczenia lecznicze można podzielić na dwie grupy: - ćwiczenia ogólne, mające na celu uzyskanie rozluźnienia mięśni, poprawę wentylacji płuc, wzmocnienie siły mięśni, ćwiczenia te włącza się do programu ćwiczeń specjalnych; - ćwiczenia specjalne, zaprogramowane dla konkretnej choroby. ĆWICZENIA OGÓLNE Ćwiczenia rozluźniające – powodują one miejscowe lub ogólne zmniejszenie napięcia mięśni, co popularnie określa się nazwą „ rozluźnianie mięśni”. Są one nieodzowne przed rozpoczęciem i w czasie wszystkich ćwiczeń leczniczych, ponieważ wykonywanie ruchów przy nadmiernie spiętych mięśniach sprawia ćwiczącemu ból. Przykładem ćwiczeń rozluźniających jest np. marsz luźnymi wymachami kończyn górnych w przód, bo i w tył. Ćwiczenia oddechowe – poprawiają czynność układu oddechowego, przyczyniając się do utrzymania lub zwiększenia wentylacji płuc, zwiększenia ruchomości klatki piersiowej i przepony oraz siły mięśni oddechowych. Ćwiczenia te wykonuje się podczas wszystkich ćwiczeń leczniczych. Należy je rozpoczynać od wydechu. Jedno z ćwiczeń może polegać np. na wdechu z uwypukleniem brzucha i skłonem głowy w tył – wydechu z wciągnięciem brzucha i skłonem głowy w przód. Ćwiczenia izometryczne – polegają na napinaniu mięśni bez zmiany długości włókien. Skurcze izometryczny nie powoduje więc ruchu w stawie, ponieważ nie zmienia się odległość przyczepów mięśni do kości. Celem tych ćwiczeń jest przeciwdziałanie zanikom mięśni, uzyskanie przyrostu ich siły, utrzymanie aktywności mięśni w obrębie unieruchomionych odcinków ciała, np. opatrunkiem gipsowym. Ćwiczenia izometryczne mają duże znaczenie wówczas, gdy ruch w stawie nie jest wskazany, a trzeba przeciwdziałać zanikom i osłabieniu siły mięśni. Łatwiej jest uczyć się napinania mięśni najpierw kończyny zdrowej, potem równocześnie zdrowej i chorej, a w końcu – tylko kończyny chorej. Czas trwania skurczu izometrycznego wynosi ok. 5 sekund, a czas odpoczynku między kolejnymi skurczami około 10 sekund. Liczba powtórzeń wynosi od 6 do 10. Gimnastyka poranna – ma na celu mobilizację człowieka do rozpoczęcia codziennych zajęć. U osób z chorym kręgosłupem radzi się rozpoczęcie wykonywania prostych ruchów w stawach jeszcze gdy leżą w łóżku. Trzeba więc wykonywać takie ruchy, jak: przeciąganie się, obracanie się z boku na bok, ruchy w stawach barkowych, łokciowych, zaciskanie rąk w pięść. Ćwiczenia te trzeba przeplatać ćwiczeniami oddechowymi i rozluźniającymi. Tempo ćwiczeń jest umiarkowane, ćwiczenia nie mogą wywoływać zmęczenia, ponieważ służą do pobudzenia funkcji ustroju. Gimnastyka poranna trwa średnio 10-15 minut. Ćwiczenia ogólnie usprawniające – ich celem jest zwiększenie ogólnej sprawności i wydolności fizycznej, kształtowanie prawidłowej postawy, koordynacji ruchów, utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawach oraz siły i wytrzymałości mięśni Ćwiczenia lecznicze specjalne – wykonuje pacjent, u którego rozpoznano konkretną jednostkę chorobową, zaliczaną do grupy chorób reumatycznych. W programie ćwiczeń leczniczych specjalnych dużą rolę odgrywają również opisane uprzednio ćwiczenia rozluźniające, oddechowe i izometryczne. Ćwiczenia fizyczne mają ogromny wpływ na motorykę i fizjologię człowieka. Ruch jest podstawą prawidłowego funkcjonowania układów: 1. ruchu 2. nerwowego 3. oddechowego 4. trawiennego 5. krążenia Układ ruchu a) stawy i kości (ukł. bierny) utrzymywanie zakresu ruchu w stawie lub zwiększenie przypadku ograniczenia ruch i ćwiczenia kształtują powierzchnie stawowe warunkują elastyczność i sprężystość torebek stawowych i więzadeł wpływają na prawidłowe uwapnienie kości b) mięśnie (ukł. czynny) Odpowiednio dobrana forma ruchu wpływa: kształtująco na zdrowie (mięśni) zwiększenie ich masy i siły utrzymanie prawidłowej długości i elastyczności rozwija zdolność ich reagowania na bodźce skurcz i rozkurcz mięśni poprawia krążenie krwi na obwodzie i dopływ chłonki naczyniami chłonnymi lepsze ukrwienie mięśnia powoduje lepsze zaopatrzenie ich w tlen i glikogen właściwy odpływ krwi żylnej usuwa produkty przemiany materii, zmęczenia głównie kwas mlekowy Układ nerwowy Ruch w zależności od formy może być bodźcem dla układu nerwowego lub reakcją tego układu. Ćwiczenia czynne spełniają rolę czynnika pobudzającego ośrodkowy układ nerwowy. Ćwiczenia ruchowe rozwijają pamięć ruchową, szybkość i łatwość oddziaływania na bodźce zewnętrzne. Specjalne ćwiczenia zmniejszają lub usuwają zaburzenia równowagi i koordynacji ruchu. Układ oddechowy Ruch i odpowiednie ćwiczenia wpływają na: Naukę prawidłowego oddychania. Zwiększają pojemność życiową płuc. Działają kształtująco na klatkę piersiową i postawę człowieka. Układ oddechowy ma zasadniczy wpływ na sprawność fizyczną człowieka. Układ trawienny (moczowo – płciowy) Ćwiczenia i ruch zwiększają: Sprawność mięśni gładkich i wydolność narządów leżących w jamie brzusznej i miednicy. Działają dodatnio na czynność żołądka, jelit, wątroby i nerek. Zapobiegają zaparciom. Zapobiegają zaleganiu moczu w drogach moczowych, a więc zapobiegają infekcjom i tworzeniu się kamicy nerkowej i kamieni moczowych. Ćwiczenia rozluźniające specjalne mogą w znacznym stopniu pomóc w usunięciu powyższych zmian. Układ krążenia Główny narząd układu krążenia -¬ serce - ma dużą zdolność adaptacji w zależności od potrzeb organizmu. Ruch i praca właściwie dozowane wpływają na: Wydolność i sprawność układu krążenia. Dopływ krwi tętniczej do obwodu. Odpływ krwi żylnej i chłonki. Ruch i ćwiczenia jako bodźce naturalne, oddziaływają na cały organizm. Wywołują korzystny wpływ na czynności wszystkich narządów, a tym samym na sprawność fizyczną człowieka. Całkowity bezruch wpływa na osłabienie pracy wszystkich narządów i układów, a tym samym prowadzi do osłabienia sprawności fizycznej, a nawet do choroby. Ruch kształtuje prawidłowy rozwój organizmu oraz pozwala osiągnąć i utrzymać wysoki poziom sprawności i wydolności fizycznej. Mała ruchliwość jest wręcz szkodliwa dla człowieka. Ludzie prowadzący siedzący tryb życia szybciej się starzeją, zmniejsza się ich wydolność układu krążenia i oddechowego oraz siła mięśni. Ludzie ci są przeważnie otyli, łatwo zapadają na różne choroby, a zwłaszcza na tzw. Choroby cywilizacyjne, będące między innymi skutkiem małej ruchliwości, nadmiernego odżywiania się i częstych sytuacji stresowych. Do chorób tych zalicza się wczesną miażdżycę tętnic. Mała wydolność fizyczna współczesnego człowieka jest jedną z głównych przyczyn łatwego męczenia się. Natomiast systematyczne wykonywanie i odpowiednio dawkowane wysiłki fizyczne powodują wiele korzystnych zmian nie tylko w narządzie ruchu, lecz również ogólnoustrojowych. Ruch to zdrowie!!! |
||||||
