administrator - 2011-06-14, 08:42 Temat postu: Prawo medyczne Prawo (różnice): Publiczne: Działa w pionie, jeden podmiot jest niżej, drugi wyżej, jedna strona jest podporządkowana, druga jest nadrzędna, ta nadrzędna może narzucić obowiązki stronie poddanej. Chroni interes szerszej grupy, bez względu na to kto wchodzi w skład danej grupy (np. cała grupa pacjentów). Instancją jest jakiś organ instytucji publicznej (np. minister zdrowia)- sądy administracyjne- kontrola (sądy WSA- Wojewódzkie Sądy Administracyjne i Naczelny Sąd Administracyjny) Prawo administracyjne, prawo karne Prywatne: Działa w poziomie, stosunki oparte na zasadzie równorzędności stron, jedna drugiej nie może nic narzucić. Dotyczy interesu jednostki (konkretnego pacjenta). Ewentualnych roszczeń, odszkodowania dochodzimy przed sądem powszechnym (Sąd Cywilny-wydział cywilny) Podlega prawu cywilnemu PRAWO MEDYCZNE: • Rozległe znaczenie na światowe organizacje zdrowia oraz światowe stowarzyszenie medyczne • Prawa pacjenta i obowiązki lekarzy (oraz zakładów opieki zdrowotnej) • Odpowiedzialność cywilna lekarzy, prawo do leczenia • Poszczególne przypadki odpowiedzialności lekarzy • Odpowiedzialność innych podmiotów PRAWA PACJENTA: Deklaracja praw pacjenta, na bazie której konstruowane są ustawy w poszczególnych państwach. Podstawowe kierunki: • Poszanowanie każdej osoby jako osoby ludzkiej • Pacjent ma prawo do samodecydowania o proponowanych procedurach medycznych • Ma prawo do poszanowania integralności fizycznej i psychicznej oraz poczucia bezpieczeństwa • Ma prawo do poszanowania swojej prywatności • Ma prawo do poszanowania wyznawanych przez niego wartości moralnych, religijnych i kulturowych • Prawo do ochrony zdrowia na odpowiednim poziomie w danym czasie dostępnym • Prawo do ulgi w cierpieniu • Prawo do informacji o stanie swojego zdrowia, dostęp do dokumentacji Prawa te są zagwarantowane w pierwszej kolejności w konstytucji, jak również w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej, o ochronie zdrowia psychicznego, psychicznego pobieraniu i przeszczepianiu komórek, o zawodzie lekarza, o zawodach pielęgniarki i położnej, a także opracowana w 1998 r. karta praw pacjenta. Do podmiotów które zwracają uwagę należą: • Rzecznik praw obywatelskich • Oraz różnego rodzaju stowarzyszenia. Konstytucja: Art. 68: • Zapewnia prawo do ochrony; równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych Art. 38: • Zapewnia prawną ochronę życia Art. 39: • Zapewnia ochronę przed eksperymentami medycznymi bez zgody pacjenta Art. 41: • Zapewnia nietykalność osobistą i wolność osobistą Art. 47: • Zapewnia ochronę prawną życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym Art. 51: • Ma prawo dostępu do dokumentów urzędowych i zbiorów danych Art. 53: • Mówi o wolności sumienia i religii Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, która określa że pacjent ma prawo do: • Świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej • Informacji o swoim stanie zdrowia • Wyrażaniu zgody lub odmowy zgody na określone świadczenia medyczne • Intymności i poszanowania godności • Umierania w spokoju i godności • A nadto w zakładach świadczących całodobowo usługi medyczne ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, sprawowanej przez osobę bliską lub inną osobę wskazaną przez siebie • Kontaktu telefonicznego lub korespondencyjnego korespondencyjnego osobami osobami zewnątrz • Opieki duszpasterskiej Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej (2004 r) finansowanych ze środków publicznych, wynika z niej, że obywatel ubezpieczony ma prawo do takich świadczeń, a obywatel nieubezpieczony (też w pewnych okolicznościach ma prawo), czyli małoletni do lat 18, kobiety w ciąży, w czasie porodu i połogu, a także w innych stanach nagłych zagrażających życiu. Ustawa ta precyzuje kwestie: • oczekiwania na zabieg, listę oczekujących należy prowadzić sprawiedliwie i przejrzyście • przy leczeniach i diagnostyce może uczestniczyć nie pytając o zgodę pacjenta osoba niezbędna, towarzyszyć jej może pielęgniarka, a także osoby niezbędne dla celów diagnostycznych (studenci) Godność pacjenta-chodzi tu o osobowość pacjenta, zarówno po śmierci o jego ciało. Pacjent nie może być w żaden sposób dyskryminowany, zasada równouprawnienia. Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach uznał, że intymność intymność i godność są jednym z najważniejszych dóbr osobistych pacjenta. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej szpital ma obowiązek: • zapewnić pacjentowi świadczenia zdrowotne • zapewnić środki farmaceutyczne i materiały medyczne • określa zasady przyjmowania i wypisywania pacjentów ze szpitala • pacjent może się sprzeciwić sekcji zwłok, tudzież po śmierci jego rodzina bądź opiekun Wyjątki: -kiedy nie minęło 12 h od przyjęcia ze szpitala -kiedy przyczyna nie jest znana -jeśli jest to uzasadnione postępowaniem karnym (zabójstwo) • dane pacjenta i dokumentację medyczną można udostępnić ściśle określonym osobom, podmiotom (np. pacjentowi, organom rentowym, uczelni wyższej dla badań do celów naukowych) Roszczenia pacjenta w razie naruszenia jego praw, mówi również ustawa o ZOZ: • przysługuje roszczenie tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę niezależnie czy pacjent poniósł jakąś szkodę czy nie (np. operacja bez jego zgody) • ((jeżeli mówimy o szkodzie majątkowej to odszkodowanie, jeżeli niemajątkowa (niematerialna), inaczej krzywda to zadośćuczynienie)) Odpowiedzialność cywilna lekarza: Pacjent, którego prawa naruszono może żądać zadośćuczynienia. Dwa rodzaje odpowiedzialności: • kontraktowa- wynika z niewykonania bądź nienależytego wykonania, zobowiązania (umowy) • deliktowa- wynika z czynu niedozwolonego, czyli dotyczy sytuacji kiedy między stronami nie było żadnej umowy (np. kiedy samochód nas ochlapie na ulicy, udzielenie pierwszej pomocy) Różnica polega na tym, że w przypadku odpowiedzialności kontraktowej mamywinę, a w przypadku odpowiedzialności deliktowej to winę musimy udowodnić. Dla powstania odpowiedzialności muszą być spełnione następujące przesłanki: • musi być zdarzenie wywołujące szkodę, za które prawo czyni dłużnika odpowiedzialnym • musi powstać szkoda (majątkowa, niematerialna) • musi być związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem a szkodą • musi być wina, chyba że odpowiedzialność oparta jest na zasadzie ryzyka czy słuszności np. osoba zatrudniająca personel ponosi odpowiedzialność na zasadzie ryzyka (na zasadzie odpowiedzialności kontraktowej), a od personelu na zasadzie odpowiedzialności deliktowej za błędne działanie. -ciężar udowodnienia danego faktu ciąży na osobie, która czegoś żąda. W niektórych przypadkach ciężar dowodu mogą łagodzić domniemania. -najtrudniejsze jest postępowanie dowodowe (dowodem może być wszystko, ale podlega to opinii sądu). Strona musi zawnioskować o przeprowadzenie dowodów. Odpowiedź zmierza do wynagrodzenia szkody zarówno tej obecnej jak i tej mogącej powstać w przyszłości. Nie jest możliwe umowne ograniczenie, a tym bardziej wyłączenie odpowiedzialności za szkodę na osobie (chodzi o uszczerbek na zdrowiu, bądź utrata życia). -jeżeli chodzi o szkodę majątkową, na mieniu, to ją można ograniczyć. Odpowiedź ta zależy od tego jakie łączą nas z nim (lekarzem) stosunki. Jeżeli lekarz pracuje w placówce publicznej ZOZ to odpowiedzialność kontraktową ponosi ten zakład, a lekarz podlega odpowiedzialności deliktowej. Umowa o dzieło- przyjmuje się, że jest umową rezultatu Umowa zlecenia- jest umową starannego działania (wykonania) Z lekarzem łączy nas umowa zlecenia (prywatnie), więc podlega odpowiedzialności kontraktowej. -jeżeli lekarz zatrudnia personel jest odpowiedzialny za ich szkody na zasadzie ryzyka. -lekarz prywatnie praktykujący, ale który udziela świadczenia ubezpieczonemu (ale bezpłatnie bo na podstawie umowy z NIZ.) ponosi odpowiedzialność deliktową. -jeżeli lekarz pracuje w spółdzielni lekarskiej to zależy od okoliczności, 2 rodzaje: • albo zawieramy umowę ze spółdzielnią to lekarz ponosi odpowiedzialność deliktową • albo spółdzielnia zapewnia rolę tylko techniczną i zapewnia infrastrukturę, więc lekarz ponosi odpowiedzialność kontraktową -jeżeli lekarz jest zatrudniony na umowę o pracę i nawet jeśli pacjent wybiera lekarza to i tak zawieramy umowę z tym zakładem a nie lekarzem. Odpowiedzialność kontraktową ponosi zakład, a lekarz odpowiedzialność deliktową. Ustawa 5 lipca 1996 Ten zawód jest zawodem samodzielnym, co nie przeszkadza, że w określonym zakresie w procesie leczenia pielęgniarka musi podporządkować się lekarzowi. Gdyby nawet byłaby to umowa o pracę to podporządkowanie administracyjne nie stoi na przeszkodzie do samodzielności tego zawodu. Wymagane są odpowiednie kwalifikacje o charakterze diagnostycznym, leczniczym, rehabilitacyjnym oraz w zakresie promocji zdrowia. Świadczenia są realizowane poprzez • Rozpoznanie warunku i potrzeb zdrowotnych • Rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych • Sprawowanie opieki • Realizacja zaleceń lekarskich • Samodzielne udzielanie świadczeń Nie powinna wykonywań swoich umiejętności zawodowych, a w szczególności nie powinna wykonywać czynności co do, których uzyskuje na tzw. studiach podyplomowych. W przypadkach nagłych ma obowiązek udzielić pomocy. Ma prawo udzielić informacji o jego prawach i stanie zdrowia, ma zachować w tajemnicy informacje związane z pacjentem, prowadzić dokumentacje. Ma prawo uzyskać pełną dokumentacje o pacjencie, a nawet możemy domagać się uzasadnienia swojej decyzji. Ma prawo odmówić wykonania zalecenia, ale niezwłocznie wskazać przyczynę odmowy na piśmie. Zawsze musi się kierować dobrem pacjenta. Wykonanie zalecenia i wykonanie, o którym wie, że może spowodować szkodę pacjentów, nie zwolni jej od odpowiedzialności prawnej. Zasada klauzuli sumienia Może powstrzymać się od wykonania zalecenia, nie zgodnego z jej sumieniem. Zawód może wykonywać w zakładzie opieki zdrowotnej, publicznym lub prywatnym, na podstawie umowy o pracę. W razie wyrządzenia szkody pacjentowi, wyłączną odpowiedzialność ponosi pracodawca, czyli ZOZ, ale on będzie miał prawo regresu w stosunku do pielęgniarki, ta odpowiedzialność ma charakter pracowniczy i ogranicza się do najwyżej 3 miesięcznego wynagrodzenia, chyba, że wyrządziła to w sposób umyślny, wówczas jej odpowiedzialność jest pełna. Jeżeli jest zatrudniona na umowę cywilno-prawną, to odpowiedzialność jest solidarna lekarz-fizjoterapeuta. |
||||||
